Zespół Cushinga

Objawy

Przy zespole Cushinga nie występują objawy, które jednoznacznie mogłyby zmartwić kogoś, kto je u siebie zauważy. Dodatkowo, są one słabo widoczne, ponieważ zespół ten może objawiać się jedynie delikatnymi zmianami w wyglądzie, np. pojawiające się poduszki tłuszczowe w dołkach nadobojczykowych. Do takich subtelnych zmian w wyglądzie należą również zmiany rysów twarzy lub sylwetki ciała, osłabienie mięśni i problemy pojawiające się przy wysiłku fizycznym. Również, w wyniku Zespołu Cushinga, skóra staje się bardziej podatna na zadrapania i uszkodzenia innego rodzaju, np. szybko pojawiające się siniaki i owrzodzenia, które nie chcą się łatwo goić. Innymi objawami mogą być nadmierny apetyt i pragnienie, a także bóle i zawroty głowy. Wraz z wymienionymi możliwe do wystąpienia są nadciśnienie tętnicze, rozchwianie emocjonalne, problemy z pamięcią, łatwość popadania w stany depresyjne, bóle kości, skłonności do zakażeń, objawy choroby niedokrwiennej serca lub wrzodów żołądka i dwunastnicy. W zależności od płci, u mężczyzn mogą wystąpić problemy z potencją, zaś u kobiet niezwykle skąpe miesiączku lub ich całkowity brak. Zespół Cushinga najczęściej udaje się zdiagnozować u osób w wieku od 20 do 50 lat.

Przebieg naturalny

Wykrycie Zespołu Cushinga jest niezwykle trudne, ponieważ niewiele osób decyduje się na badanie z powodu zaobserwowania takich objawów, jak wymienione powyżej. A nawet jeśli ktoś zdecyduje się wykonać dodatkowe badania, to raczej nie będzie podejrzewał przyczyny znajdującej się w korze nadnerczy. Pełnoobjawowy Zespół Cushinga udaje się stwierdzić dopiero, kiedy choroba jest już w zaawansowanym stadium, nawet po kilkuletnim rozwoju. Najczęściej pojawiają się tylko niektóre objawy, mogące wskazywać na metaboliczne problemy. Dlatego tak ważnym jest, aby przeprowadzać przesiewowe badania hormonalne u młodych osób, które podjęły leczenie z powodu problemów zespołu metabolicznego, a okazało się ono nieskuteczne. Przypadłość ta, choć trudna do wykrycia, ma ogromny wpływ na wiele elementów funkcjonowania organizmu z powodu zaburzania gospodarki hormonalnej kory nadnerczy, a także innych narządów czy gruczołów dokrewnych, np. przysadki czy trzustki.

Przyczyny

Wyróżnia się dwa rodzaje Zespołu Cushinga, a przywoływany podział jest uzależniony od przyczyn schorzenia. Pierwszym elementem klasyfikacji jest Zespół Cushinga niezależny od ACTH, czyli od hormonu adrenokortykropowego, wydzielanego przez przysadkę mózgową. Hormon ten w bezpośredni sposób oddziałuje na korę nadnerczy, pobudzając ją do produkcji kortyzolu. To właśnie ten rodzaj schorzenia określa się, jako pierwotną nadczynność tarczycy. Charakteryzuje się on guzami powstałymi w nadnerczach. Zwykle są to guzy pojedyncze, choć zdarzają się także w mnogiej postaci. Nadmierna produkcja kortyzolu może również być spowodowana gruczolakiem przysadki czy przerostem nadnerczy.

Drugim rodzajem Zespołu Cushinga jest zależny od opisywanego hormonu ACTH. Nazywa się go wtórną nadczynnością nadnerczy. To przysadka mózgowa produkuje za dużo ACTH, a ten hormon znów, wpływa na korę nadnerczy. Jest to zdecydowanie najczęstsza przyczyna Zespołu Cushinga zależnego od ACTH, a więc Choroba Cushinga. Do rzadszych przyczyn należy zespół ekotopowego wydzielania ACTH, przez guz, który znajduje się gdzieś z dala od przysadki, w trzustce, tarczycy. Do pozaprzysadkowych lokalizacji można zaliczyć również grasiczaka lub rakowiaka.

Leczenie

W zależności od rodzaju zespołu, można podejmować różne metody leczenia. Jeśli guz pojawia się w nadnerczu, lekarz może zdecydować się na operacyjne usunięcie go z ciała, a w skrajnych przypadkach usunięcie, jednego lub obu, nadnerczy. Nieco inaczej będzie wyglądało leczenie gruczolaka przysadki. Można również zapobiegać objawom poprzez podejmowanie walki z nadciśnieniem, zaburzeniami węglowodanowymi i lipidowymi, osteoporozą czy nawet zaburzeniami psychicznymi. Warto jednak wiedzieć, że wiele powikłań ustępuje, kiedy rozpocznie się skuteczne leczenie przyczyn tych zaburzeń.

Rokowania

Przy usunięciu gruczolaka kory nadnerczy, można się spodziewać zupełnego ustąpienia objawów Zespołu Cushinga. Jeśli podjęta zostanie decyzja o usunięciu nadnerczy, efekty będą te same, jednak należy liczyć się z leczeniem zastępczym.