Spożycie słodzonych napojów zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu

Nadwaga i otyłość są jednym z najpoważniejszych problemów zdrowia publicznego XXI w. Dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują, że liczba osób z nadwagą i otyłością gwałtownie rośnie na świecie, w tym również u dzieci i młodzieży. W wielu badaniach wykazano, że nadwaga i otyłość są związane ze zwiększoną zachorowalnością i umieralnością z powodu m.in. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2 oraz nowotworów złośliwych. Wyniki nowego badania sugerują, że częste picie słodzonych napojów w znaczącym stopniu odpowiada za rosnącą liczbę osób z nadwagą i otyłością. Autorzy badania podkreślają, że nadmierne spożycie napojów słodzonych prowadzi do przedwczesnych zgonów. Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie „Circulation”.

Zespół naukowców z Harvard T.H. Chan School of Public Health (Boston, Stany Zjednoczone) oceniał powiązanie pomiędzy spożyciem słodzonych napojów a ryzykiem przedwczesnego zgonu. Wyniki badania jednoznacznie sugerują, że im większe spożycie słodzonych napojów, tym wyższe prawdopodobieństwo wystąpienia przedwczesnego zgonu z różnych przyczyn, w tym w szczególności z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego. Wyższe ryzyko obserwowano wśród kobiet. W badaniu uwzględniono dane dotyczące niemal 120 000 osób, w tym 80 647 kobiet biorących udział w badaniach Nurses' Health Study (1980-2014) oraz 37 716 mężczyzn uczestniczących w Health Professionals Follow-up Study (1980-2014). W ramach badania uczestnicy co dwa lata uzupełniali kwestionariusze dotyczące stanu zdrowia oraz stylu życia.

„W wielu wcześniejszych badaniach wykazano silną i trwałą zależność pomiędzy spożyciem słodzonych napojów oraz zwiększeniem masy ciała, cukrzycą typu 2 oraz innymi chorobami kardiometabolicznymi, w tym chorobami serca oraz udarami” – stwierdził Vasanti Malik, jeden z autorów badania – „Wyniki naszego badania potwierdzają, że ograniczenie spożycia napojów słodzonych oraz zastąpienie ich innymi płynami, najlepiej wodą, wpłynie na poprawę stanu zdrowia oraz wydłużenie trwania życia”.

W badaniu stwierdzono, że im częstsze spożycie słodzonych napojów, tym wyższe ryzyko przedwczesnego zgonu. U osób spożywających 1-4 słodzone napoje w miesiącu obserwowano wyższe o 1% ryzyko przedwczesnego zgonu w porównaniu do osób spożywających słodzone napoje rzadziej niż raz w miesiącu. Z kolei u osób spożywających od 2 do 6 napojów słodzonych w tygodniu ryzyko przedwczesnego zgonu było o 6% wyższe. Spożycie 1-2 oraz 2 i więcej napojów słodzonych dziennie wiązało się ze wzrostem ryzyka przedwczesnego zgonu o odpowiednio 14% oraz 21%. Wyższe ryzyko obserwowano u kobiet. W badaniu wykazano szczególnie silną zależność pomiędzy spożyciem słodzonych napojów a wzrostem ryzyka przedwczesnego zgonu z powodu chorób układu krążenia. U osób spożywających 1-2 napoje słodzone dziennie obserwowano wyższe o 31% ryzyko przedwczesnego zgonu w porównaniu do osób, które deklarowały rzadkie ich spożycie. Spożycie każdego kolejnego słodzonego napoju dziennie wiązało się ze wzrostem ryzyka o 10%. W badaniu stwierdzono również zależność pomiędzy spożyciem napojów słodzonych a przedwczesnym zgonem z powodu nowotworów, w tym w szczególności raka jelita grubego oraz raka piersi.

Naukowcy analizowali również związek pomiędzy spożyciem napojów zawierających sztuczne słodziki a ryzykiem przedwczesnego zgonu. Zauważono, że zastąpienie napojów słodzonych napojami zawierającymi sztuczne słodziki wiązało się z umiarkowanie niższym ryzykiem przedwczesnego zgonu. W przypadku osób deklarujących wysokie spożycie tego rodzaju napojów (co najmniej 4 razy dziennie) stwierdzono podwyższone ryzyko wystąpienia przedwczesnego zgonu.

Autorzy badania podkreślają, że istnieje konieczność nasilenia działań mających na celu ograniczenie spożycia napojów słodzonych w populacji, szczególnie wśród dzieci i młodzieży poprzez m.in. ograniczenie reklamowania tych produktów oraz wdrożenie tzw. podatku od cukru.

Źródła:

• https://www.hsph.harvard.edu/news/press-releases/sugary-beverages-linked-with-higher-risk-of-death/