Zamiana grupy krwi, czyli jak A przemieniło się w 0

Krew jest jednym z podstawowych, najbardziej pożądanych i jednocześnie deficytowych leków. Corocznie w Polsce przeprowadza się blisko 2 mln (ok. 1,7 mln) przetoczeń krwi ratujących zdrowie i życie. Niestety krwi nie można wyprodukować (jeszcze!). Jedynym dostępnym obecnie źródłem krwi jest drugi człowiek. W związku z tym w ciągu całego roku występują niedobory krwi. Dlaczego? Nie wszyscy mogą oddać krew. Występują tzw. czasowe (np. podróże do krajów występowania gorączki Zachodniego Nilu, dengi oraz chikungunya, wykonanie dużego zabiegu chirurgicznego oraz tatuażu) oraz stałe (np. obecność aktywnej lub przebytej poważnej choroby układu krążenia, zaburzenia zachowania związane ze stosowaniem substancji psychoaktywnych oraz ryzykowne zachowania seksualne) przeciwskazania do oddawania krwi. Nie wszyscy również chcą oddawać krew. Liczba dawców krwi jest niewspółmierna do potrzeb. Szacuje się, że każdego roku liczba dawców krwi rośnie o ok. 3,6%, podczas gdy zapotrzebowanie rośnie w tym samym czasie o ok. 8,6%. Ponadto, dawca krwi może jednorazowo oddać jedynie 450 ml, podczas gdy w czasie jednego zabiegu zużywa się nawet do kilku litrów krwi. Przyczyną niedoboru krwi jest również nierównomierny rozkład procentowy grup krwi w populacji. Najwięcej osób ma grupę krwi A Rh+ (ok. 32%) oraz 0 Rh+ (ok. 31%), najmniej – B Rh- (2%) oraz AB Rh- (ok. 1%). Braki krwi są odczuwalne przede wszystkim w okresie wakacji letnich, kiedy dochodzi do największej liczby wypadków.

Jakie grupy krwi występują?

Dotychczas opisano 32 układy grup krwi. Wyróżniamy układ grup głównych (AB0), tj. 0, A, B i AB oraz układ Rh, tj. Rh + i Rh -. Dlaczego grupa krwi ma znaczenie? Na powierzchni krwinek czerwonych, czyli erytrocytów występują zestawy tzw. antygenów, które powodują reakcję układu odpornościowego. Podanie krwi osobie, która ich nie ma doprowadzi do wytworzenia skierowanych przeciwko nim przeciwciał i wystąpienia groźnej reakcji poprzetoczeniowej. Znajomość grupy krwi oraz czynnika Rh jest kluczowa przy przetoczeniach krwi, przeszczepianiu narządów, podczas leczenia chorób krwi oraz w czasie ciąży (ustalenie tzw. konfliktu serologicznego). Krew powinno przetaczać się zgodnie z układem AB0 oraz Rh. W nagłych sytuacjach jest również dopuszczalne przetoczenie krwi uniwersalnej, tj. 0 Rh-, którą można podać wszystkim niezależnie od grupy krwi. Kanadyjscy naukowy sugerują, że znaleźli sposób na niedobory krwi. Jaki? Wyniki badania zaprezentowano podczas spotkania American Chemical Society w Bostonie (Massachusetts, Stany Zjednoczone).

Naukowcy z University of British Columbia (Vancouver, Kanada) wskazują, że są w stanie przekształcić grupę krwi A w uniwersalną grupę krwi 0.

W jaki sposób?

Wszystko za sprawą enzymu wyizolowanego z bakterii jelitowych! W badaniach wykazano, że enzym usuwa markery obecne na powierzchni erytrocytów dawcy krwi grupy A. Układ odpornościowy biorcy nie wytworzy przeciwciał skierowanych przeciw antygenom dawcy, gdyż odczyta grupę krwi A jako grupę krwi 0! Niebywałe, prawda? Pomysł nie jest nowy. Naukowcy od lat pracują nad wyizolowaniem enzymów, które umożliwiłyby zamianę grup krwi. Wykorzystanie enzymów obecnych w bakteriach jelitowych wydaje się jak dotąd najbardziej obiecujące. Dotychczas przetestowano opracowaną metodę jedynie w warunkach laboratoryjnych.

„Pozyskaliśmy wyjątkowo obiecujące narzędzie do zamiany grupy krwi A w uniwersalną grupę krwi 0” – stwierdził Stephen Withers, jeden z autorów badania – „Oczywiście naszą metodę należy przetestować w wielu badaniach klinicznych w celu sprawdzenia czy w trakcie jej stosowania nie wystąpią działania niepożądane. Niemniej, dotychczasowe wyniki są bardzo obiecujące”.

Autorzy badania są pełni optymizmu. Zapowiadają rozpoczęcie badań klinicznych. Naukowcy sprawdzą nie tylko profil bezpieczeństwa opracowanej metody, ale i również zweryfikują czy za pomocą wyizolowanych enzymów bakterii jelitowych będzie również możliwe przekształcenie innych grup krwi w grupę krwi 0. Trzymamy kciuki za powodzenie tych badań!

Zachęcamy do oddawania krwi! Pamiętajcie – oddając krew ratujecie życie! Jedna donacja może uratować życie nawet trzem osobom!

Poniżej znajdziecie szczegółowe informacje na temat oddawania krwi.

https://krwiodawcy.org/droga-dawcy

Zachęcamy również do obejrzenia spotu kampanii Be The 1!

https://www.facebook.com/bethe1donor/videos/1475393369458212/

Źródło:

• https://www.bbc.com/news/health-45244770

• https://krwiodawcy.org/