Uwaga: toksyczne zabawki!

W ubiegłym roku (01.09.-31.10.2017 r.) z inicjatywy Polski podjęto szeroko zakrojone działania kontrolne na terenie wszystkich państw Grupy Wyszehradzkiej (Polska, Czechy, Słowacja, Węgry), których podstawowym celem była weryfikacja bezpieczeństwa zabawek importowanych spoza Unii Europejskiej. W ramach działań kontrolnych oceniano spełnienie wymagań w zakresie dopuszczalnej zawartości ftalanów, tj. estrów kwasu ftalowego służących do zmiękczania plastiku i nadających mu odpowiednią plastyczność oraz oznakowania zabawek znakiem CE, danymi producenta oraz dostępności deklaracji zgodności.

Analizę ryzyka przeprowadzono w Dziale Strategicznym Centrum Analiz Izby Administracji Skarbowej w Katowicach. Badania laboratoryjne prowadzono w laboratoriach KAS (Podkarpacki Urząd Celno-Skarbowy w Przemyślu oraz Centralne Laboratorium Celno-Skarbowe Izby Administracji Skarbowej w Warszawie) oraz UOKiK (Specjalistyczne Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej w Łodzi).

W ramach wspólnych działań skontrolowano ponad 140 przesyłek (141), zawierających 1,5 miliona sztuk zabawek. Wyniki kontroli zakończyły się następującymi wnioskami: blisko 700 000 (694 608) zabawek nie spełniało wymagań i nie zostało dopuszczonych do obrotu, w tym ponad 27 000 (27 178) zniszczono ze względu na przekroczenie dopuszczalnych norm w zakresie zawartości ftalanów. Wyniki kontroli wskazują, że w blisko połowie (47%) próbek stwierdzono zawartość ftalanów przekraczającą dopuszczalną normę (nawet do 5%). Według rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, ftalan bis(2-etyloheksylu) (DEHP) oraz ftalan dibutylu (DBP) „nie są stosowane jako substancje lub w mieszaninach w stężeniach większych niż 0,1 % w stosunku do masy materiału z dodatkiem plastyfikatorów w zabawkach i artykułach pielęgnacyjnych dla dzieci”. Przekroczenie dopuszczalnej zawartości ftalanów nie pozostaje bez wpływu na organizm człowieka. Wśród możliwych konsekwencji zdrowotnych wymienia się m.in. alergie, zaburzenia gospodarki hormonalnej, zaburzenia płodności, uszkodzenia wątroby, uszkodzenia nerek oraz nowotwory. W wielu zabawkach stwierdzono również brak odpowiednich oznaczeń dotyczących bezpieczeństwa, deklaracji zgodności i danych producenta. Wszystkie zabawki, co do których stwierdzono nieprawidłowości importowano z Chin.

„Wszystkie zabawki dla dzieci powinny być bezpieczne, czyli wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi normami. Powinny być prawidłowo oznakowane w języku polskim. Nie mogą zawierać substancji niedozwolonych, a te dozwolone mogą być stosowane tylko w dopuszczalnych stężeniach” – mówi Katarzyna Kielar, rzecznik prasowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Katowicach – „Warto sprawdzać czy na zabawce lub na jej etykiecie znajduje się znaczek CE. W przypadku wątpliwości można zwrócić się do Inspekcji Handlowej lub do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów”.

Warto zaznaczyć, że była to pierwsza tego typu inicjatywa podjęta przez państwa Grupy Wyszehradzkiej oraz pierwsza tak szeroko zakrojona kontrola Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Krajowej Administracji Skarbowej oraz Inspekcji Handlowej, która według przedstawicieli tych instytucji będzie miała swoją kontynuację w kolejnych latach.

„Ostatnia akcja kontroli zabawek pokazała, jak ważna jest współpraca KAS i Inspekcji Handlowej oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i jak skuteczne jest podejmowanie wspólnych działań, zanim towary znajdą się na rynku. Podobne akcje kontrolne będą przeprowadzane również w przyszłości. Szczególnie dzieci narażone są na różnego rodzaju zagrożenia ze strony towarów, niespełniających wymagań, a przez to niebezpiecznych. Zabawki, artykuły higieniczne dla dzieci i ubranka KAS kontroluje szczególnie wnikliwie, właśnie ze względu na bezpieczeństwo najmłodszych konsumentów" – powiedział Piotr Walczak, wiceminister finansów oraz zastępca Szefa KAS Piotr Walczak w trakcie spotkania podsumowującego wspólne działania kontrolne, które odbyło się w dniach 22-23 lutego 2018 r. w siedzibie Ministerstwa Finansów w Warszawie.

Warto podkreślić, że KAS, IH oraz UOKiK rutynowo współpracują ze sobą m.in. w zakresie kontrolowania produktów importowanych z zagranicy celem weryfikacji ich zgodności z wymaganiami dotyczącymi m.in. jakości i bezpieczeństwa. Niektóre produkty, w tym zabawki, są kontrolowane ze szczególną uwagą ze względu na grupę docelową szczególnie wrażliwą na ich potencjalne szkodliwe oddziaływanie, tj. dzieci. Przykładowo - w latach 2013-2017 w laboratorium UOKiK w Łodzi przebadano 813 próbek, w tym w 28% (230) stwierdzono nadmierne stężenie ftalanów. Na mocy decyzji prezesa UOKiK ponad 74 500 zabawek zagrażających zdrowiu dzieci wycofano z obrotu.

Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowym materiałem opracowanym przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową:









Źródła:

• https://www.uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=14081
  
  
• http://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/wiadomosci/aktualnosci