Sztuczna krew – to nie wymysł hollywoodzkich scenarzystów

Każdy przynajmniej raz w życiu słyszał o organizowanych publicznie zbiórkach krwi, niezbędnych dla ratowania czyjegoś życia. To dowód na to, że szpitale często dysponują zbyt małymi zasobami naturalnej krwi, by zapewnić transfuzję w dużych ilościach w nagłych wypadkach.

Dlaczego krwi jest za mało?

Ludzka krew to bezcenny lek i źródło niezbędnych substancji. W samych tylko Stanach Zjednoczonych dokonuje się transfuzji 36 tysięcy erytrocytów dziennie. Zapotrzebowanie na krew dramatycznie wzrasta. Szacuje się, że do 2030 roku staniemy wobec problemu niedoboru 3 milionów jednostek krwi, niezbędnej dla ratowania życia i zdrowia ciężko chorych osób.

Pomimo tego, że dary krwiodawców uratowały dotąd życie niezliczonej liczbie pacjentów, nasz naturalny nośnik tlenu ma również swoje ograniczenia. Największym problemem jest stosunkowo krótki okres jego przydatności. Krew od dawców można przechowywać jedynie do czterdziestu dni. Oznacza to, że ponad 500 litrów rocznie zwyczajnie marnuje się, utraciwszy przydatność do użytku.

Nauka od dawna szuka sposobów na rozwiązanie tego problemu. Działania polskiego start-upu NanoSanguis, powstałego z inicjatywy profesora Tomasza Ciacha i utalentowanej doktorantki Agaty Stefanek z Wydziału Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej, dowodzą, że jesteśmy na najlepszej drodze do dokonania przełomu na skalę światową.

Sztuczna krew – co to takiego?

Zespół prowadzi zaawansowane badania nad uzyskaniem preparatu krwiozastępczego. Co warto o nim wiedzieć?

• Syntetyczna krew jest nietoksyczna i biopasywna (nie zaburza procesów metabolicznych ani enzymatycznych).



• Okazuje się ogromnie efektywna w transportowaniu tlenu (jeden centymetr kwadratowy substancji krwiozastępczej jest w stanie przenieść kilkakrotnie więcej cząsteczek tlenu niż identyczna objętość naturalnej krwi).



• Można ją produkować na masową skalę w nieograniczonych ilościach.



• Nadaje się do przetoczenia każdej osobie, niezależnie od jej grupy krwi.



• Jest biodegradowalna (co oznacza, że po paru tygodniach zniknie z naszego organizmu, zastąpiona przez naturalne erytrocyty).



• Jej termin przydatności jest niemal nieograniczony.



• Jest odpowiednia dla osób, które ze względów religijnych nie mogą poddać się transfuzji krwi pochodzącej od dawcy.

Krok naprzód w rozwoju transplantologii

Sztuczna krew jest bezbarwna, ale profesor Tomasz Ciach żartuje, że dla chętnych jest w stanie wyprodukować jej błękitną odmianę. Naukowiec tłumaczy, że syntetyczne erytrocyty mogą służyć nie tylko do transfuzji, ale i do przechowywania narządów do transplantacji. Jak wyjaśnia: Problem polega na tym, że narządy pobrane od pacjenta, jak nerka, serce, wątroba czy płuca, nadają się do przeszczepu tylko przez kilka godzin. Teoria mówi, że od sześciu do dwunastu, praktyka – że od trzech do sześciu. Dziś w zasadzie żaden lekarz nie podejmie się przeszczepienia organu znajdującego się poza ustrojem dłużej niż sześć godzin. W tym czasie narząd przechowuje się na lodzie, żeby spowolnić metabolizm nieodżywianych poza ludzkim ciałem komórek. Idea polega na tym, żebyśmy w momencie pobrania nerki, wątroby lub płuca, mogli podłączyć je do sztucznego krwiobiegu zawierającego syntetyczną krew, będącą jednocześnie nośnikiem glukozy i tlenu. Dzięki temu organ będzie żył znacznie dłużej. Muszę dodać, że badania nad sztucznymi nośnikami tlenu prowadzone są od wielu lat, to odwieczne marzenie naukowców. Dotychczas testowane preparaty krwiozastępcze otrzymywano z odzwierzęcej hemoglobiny lub z fluoropochodnych. Niestety ciągle są one albo zbyt toksyczne albo zbyt słabo przenoszą tlen.

Na opracowanie bezpiecznego substytutu krwi spółka NanoSanguis otrzymała dofinansowanie w wysokości ponad 2 milionów złotych ze środków unijnych. „Misją NanoSanguis jest zagwarantowanie bezpiecznego substytutu czerwonych krwinek każdemu człowiekowi w potrzebie, bez względu na jego pochodzenie, status społeczny lub wyznanie religijne” – napisali badacze na swojej stronie internetowej.




M. Wapińska, Mamy już sztuczną krew, z czasem będziemy odtwarzać ludzkie organy. Rozmowa z prof. Tomaszem Ciachem, http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,127763,22018460,bedziemy-odtwarzac-ludzkie-organy-a-wynalezienie-skutecznego.html?disableRedirects=true



Oficjalna strona NanoSanguis http://nanosanguis.com/