Świat bez cukrzycy typu 1

Cukrzyca typu 1 (ok. 10% wszystkich typów cukrzycy) jest chorobą metaboliczną charakteryzującą się podwyższonym poziomem cukru we krwi, tzw. hiperglikemią wynikającą z braku produkcji insuliny przez komórki beta (β) wysp trzustki. Defekt wydzielania insuliny jest spowodowany zniszczeniem komórek beta przez własne autoprzeciwciała produkowane przez układ odpornościowy organizmu (tzw. zjawisko autoagresji). Wśród czynników rozwoju cukrzycy typu 1 wymienia się predyspozycję genetyczną, obciążenie rodzinne oraz czynniki środowiskowe. Cukrzyca typu 1 występuje przede wszystkim u dzieci oraz osób młodych poniżej 30 r.ż. Choroba ujawnia się pomiędzy 10 a 14 rokiem życia. Objawy cukrzycy typu 1 występują nagle i obejmują kwasicę, śpiączkę ketonową, zwiększone pragnienie, wielomocz, utratę masy ciała, osłabienie, senność oraz podatność na infekcje. W leczeniu cukrzycy typu 1 stosuje się przede wszystkim insulinę, którą należy przyjmować do końca życia. Celem leczenia jest utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi oraz zmniejszenie ryzyka wystąpienia ostrych oraz przewlekłych powikłań cukrzycy. Rozpoznanie cukrzycy wymaga od pacjenta dużej samokontroli. Każda osoba z rozpoznaną cukrzycą typu 1 powinna być pod kontrolą diabetologa. Nieleczona cukrzyca prowadzi do poważnych powikłań, w tym m.in. zawału serca, ślepoty, udaru mózgu, niewydolności nerek, zespołu stopy cukrzycowej oraz przedwczesnego zgonu. Według szacunków na świecie żyje 542 000 dzieci w wieku 0-14 lat z cukrzycą typu 1. Angielscy naukowcy sugerują, że są dostępne metody terapeutyczne, dzięki którym można powstrzymać nowe zachorowania na cukrzycę typu 1.

Jaką metodę opracowali naukowcy? Sprawdzamy!

Naukowcy z Oxford University (Oxford, Anglia) sugerują, że podawanie insuliny w pierwszych miesiącach i latach życia może uchronić dzieci z grupy ryzyka przed zachorowaniem na cukrzycę typu 1. Pierwszym etapem jest włączenie do badania dzieci narażonych na wystąpienie cukrzycy typu 1. W jaki sposób badacze wytypują dzieci z grup ryzyka? Kilka kropel krwi, które pobiera się rutynowo po nakłuciu pięty noworodka w celu wykrycia zaburzeń genetycznych umożliwiłyby również identyfikację genów predysponujących do rozwoju cukrzycy typu 1. Szacuje się, że 1 na 100 dzieci posiada predyspozycję genetyczną do wystąpienia cukrzycy typu 1. Badacze planują wykonać badania przesiewowe w grupie 30 000 dzieci. Dzieci, u których zostaną stwierdzone uwarunkowania genetyczne do rozwoju cukrzycy zostaną włączone do badania jeżeli ich rodzice wyrażą zgodę na ich udział w badaniu. Połowa dzieci zostanie przydzielona do grupy kontrolnej, która będzie otrzymywała placebo. Pozostałe dzieci, przydzielone do grupy badanej, będą otrzymywały codziennie insulinę w proszku od 6 miesiąca życia do 3 roku życia. Naukowcy twierdzą, że podawanie insuliny w proszku pozwoli na odpowiednią stymulację systemu odpornościowego dziecka i wytworzenie tolerancji na insulinę produkowaną przez komórki beta trzustki dziecka. W ten sposób zostanie zatrzymany proces niszczenia komórek β trzustki produkujących insulinę przez autoprzeciwciała. Tym samym u dziecka nastąpi zahamowanie procesu prowadzącego do wystąpienia cukrzycy typu 1.

Autorzy badania są pełni optymizmu, podkreślając znaczenie tego badania dla dzieci chorujących na cukrzycę typu 1 oraz ich rodzin.

„Byłoby wspaniale, gdyby można było uchronić dzieci oraz ich rodziców przed życiem z cukrzycą i strachem przed wystąpieniem powikłań cukrzycy w postaci ślepoty, niewydolności nerek oraz niewydolności serca” – mówi Dr Matthew Snape, jeden z autorów badania.

Cukrzyca jest jednym z poważniejszych problemów zdrowia publicznego XXI w., który wymaga podjęcia natychmiastowych działań. Wczesne wykrycie cukrzycy jest kluczowe, gdyż zwiększa szanse na uzyskanie lepszych wyników leczenia, uniknięcie wystąpienia powikłań oraz zapewnienie lepszej jakości życia chorych. Obecnie nie istnieją dostępne metody, które umożliwiają uniknięcie zachorowania na cukrzycę typu 1. Angielscy badacze stwarzają nadzieję dla milionów osób sugerując, że zakończenie epidemii cukrzycy typu 1 jest możliwe. Trzymamy kciuki za powodzenie tych badań! Być może niedługo naukowcy opracują również nowy sposób walki z cukrzycą typu 2, choć w tym wypadku wiele zależy również od nas, gdyż czynnikami rozwoju cukrzycy typu 2, obok czynników genetycznych, są tzw. czynniki środowiskowe, w tym otyłość, która z pewnością jest czynnikiem modyfikowalnym.

Źródła:

• https://www.wrh.ox.ac.uk/research/ingr1d

• https://www.bbc.com/news/health-44777939