Uwaga - superbakteria atakuje!

Enterobacteriaceae to Gram-ujemne pałeczki jelitowe występujące powszechnie w naszym organizmie, w tym m.in. w przewodzie pokarmowym. Bakterie mogą wywoływać m.in. zapalenie układu moczowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz posocznicę. Pałeczki jelitowe, w tym m.in. Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae oraz Proteus mirabilis stanowią jedne z najczęściej występujących czynników zakażeń szpitalnych.

Dlaczego?

Bakterie jelitowe charakteryzują się wysoką zmiennością, podwyższoną zjadliwością oraz epidemicznością. Pałeczki jelitowe wykorzystują szereg mechanizmów oporności na antybiotyki, w tym m.in. NDM.

Czym jest NDM?

NDM (ang. New Delhi metallo-β-lactamases-1) to enzym warunkujący mechanizm oporności bakterii na antybiotyki beta-laktamowe, w tym karbapenemy nazywane lekami tzw. „ostatniej szansy”. Enzym może być przenoszony w obrębie jednego gatunku, jak i również międzygatunkowo. NDM wyizolowano po raz pierwszy w 2009 r. w Szwecji od pacjenta zakażonego szczepem Klebsiella pneumoniae, który wcześniej przebywał w szpitalu w New Delhi w Indiach. Nowy mechanizm oporności pojawił się w wyniku nadużywania karbapenemów, cefalosporyn III generacji oraz fluorochinolonów. Zakażenie bakteriami produkującymi NDM stanowią szczególne zagrożenie dla osób z obniżoną odpornością, osób hospitalizowanych oraz osób po długotrwałej antybiotykoterapii. Sposoby leczenia zakażeń bakteriami produkującymi metalo-β-laktamazę typu NDM są bardzo ograniczone, prowadząc tym samym do wysokiej śmiertelności, przez co stanowią jedno z poważniejszych zagrożeń dla zdrowia publicznego.



„Jeżeli ta bakteria bytuje sobie w środowisku szpitala, przy różnych procedurach medycznych takich jak operacje, może dojść do zakażenia, które prowadzi do posocznicy, czyli sepsy. Zarażamy się przez ręce. Osoba, która jest nosicielem, może mieć tę bakterię na dłoniach i przekazać ją nawet w czasie powitania” – mówi Jan Bondar, rzecznik prasowy Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS).



W Polsce pierwszy przypadek zakażenia bakteriami wytwarzającymi NDM odnotowano w 2011 r. Enzym zidentyfikowano u pacjenta zakażonego szczepem Escherichia coli, którego hospitalizowano wcześniej w szpitalu w Kongo. Pacjent zmarł po 2 tygodniach. W kolejnych latach obserwowano coraz więcej zakażeń, w tym w 2012 r., 2013 r., 2014 r., 2015 r., 2016 r. oraz 2017 r. odpowiednio 4, 103, 249, 470, 1780 oraz 2404. Szacuje się, że w tym roku odnotujemy rekordową liczbę zakażeń. Do dnia 10 sierpnia zarejestrowano 1660 zakażeń bakteriami wytwarzającymi metalo-β-laktamazę typu NDM! Szacuje się, że liczba zakażeń do końca bieżącego roku może sięgnąć nawet 3 tysięcy!

„Liczba jest bardzo wysoka i stąd nasz niepokój. Duża liczba zakażeń się utrzymuje” – mówi dr n. med. Dorota Żabicka, kierownik Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów.



Z danych epidemiologicznych wynika, że szczególnie trudna sytuacja epidemiologiczna występuje w powiecie grudziądzkim (woj. kujawsko-pomorskie), gdzie jedynie w bieżącym roku odnotowano 6 przypadków śmiertelnych związanych z zakażeniem bakteriami wytwarzającymi NDM.



Szacuje się, że corocznie w Europie umiera od 25 tys. do 30 tys. osób z powodu zakażeń wywołanych bakteriami antybiotykoopornymi. Według prognoz liczba zgonów może wzrosnąć do 10 mln do 2050 r. Przestrzeganie procedur bezpieczeństwa związanych z higieną rąk, izolacja skolonizowanych chorych, stały nadzór epidemiologiczny oraz racjonalne stosowanie antybiotyków stanowią kluczowe elementy postępowania mającego na celu przeciwdziałanie oraz ograniczenie rozprzestrzeniania się lekoopornych szczepów bakterii, w tym lekoopornych szczepów Enterobacteriaceae wytwarzających karbepenemazy typu New Delhi.

Źródło:

• http://www.antybiotyki.edu.pl/

• https://fakty.tvn24.pl