Rośnie zachorowalność i umieralność z powodu choroby nowotworowej!

Czym jest nowotwór?

Nowotwór jest nieprawidłową tkanką namnażającą się w wyniku niekontrolowanego podziału komórek. Około 5-10% wszystkich chorób nowotworowych jest uwarunkowanych genetycznie. Wśród podstawowych czynników ryzyka zachorowania na chorobę nowotworową wymienia się czynniki związane z nieprawidłowym stylem życia, polegającym m.in. na braku aktywności fizycznej, nadwadze, paleniu tytoniu, nadużywaniu alkoholu oraz niewłaściwej diecie. Wyniki badań wskazują, że palenie tytoniu, dieta, nadwaga i otyłość, spożywanie alkoholu, narażenie zawodowe, ekspozycja na słońce, infekcje, promieniowanie jonizujące, brak aktywności fizycznej, bezdzietność i niekarmienie piersią oraz stosowanie hormonalnej terapii zastępczej odpowiadają za odpowiednio ok. 30%, 30%, 5,5%, 2-4%, 2-8%, 3%, 10%, 1%, 0,9% oraz 0,5% przypadków nowotworów. Zachorowanie na chorobę nowotworową jest zazwyczaj związane z równoległym oddziaływaniem wielu czynników. Szacuje się, że 30-50% nowotworów można byłoby uniknąć w wyniku wprowadzenia odpowiednich zmian do stylu życia. W przypadku wystąpienia nowotworu kluczowy jest moment rozpoznania. Wczesne wykrycie nowotworu zwiększa przeżywalność.

Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (ang. International Agency for Research on Cancer, IARC) prognozuje, że liczba zachorowań oraz zgonów z powodu choroby nowotworowej sięgnie odpowiednio 18,1 mln oraz 9,6 mln w 2018 r. Dla porównania w 2012 r. odnotowano 14,1 mln zachorowań oraz 8,2 mln zgonów. Szacuje się, że 1 na 5 mężczyzn oraz 1 na 6 kobiet zachoruje na chorobę nowotworową w przeciągu całego życia. Ponadto, 1 na 6 osób umrze z powodu choroby nowotworowej. Większość nowotworów (ok. 70%) występuje w krajach o niskim i średnim poziomie dochodów. Około połowa przypadków choroby nowotworowej i zgonów w 2018 r. wystąpi w Azji (odpowiednio 48,4% oraz 57,3%) w związku z dużą liczbą mieszkańców (niemal 60% światowej populacji) oraz wyższym wskaźnikiem występowania niektórych nowotworów. Na pozostałych kontynentach odsetki zachorowań i zgonów przedstawiają się następująco: Europa (odpowiednio 23,4% oraz 20,3%), Ameryka Północna i Ameryka Południowa (odpowiednio 21% oraz 14,4%) oraz Afryka (odpowiednio 5,8% oraz 7,3%). Najczęstsze nowotwory występujące u mężczyzn to nowotwór płuc, wątroby, żołądka, jelita grubego oraz prostaty. Nowotwory najczęściej występujące u kobiet to nowotwór piersi, płuc, jelita grubego, szyjki macicy oraz żołądka. Nowotwory płuc, piersi oraz jelita grubego odpowiadają za jedną trzecią zachorowań na nowotwory oraz zgonów. Z danych wynika, że nowotwór płuc jest wiodącą przyczyną zgonów z powodu choroby nowotworowej wśród kobiet w 28 krajach, w tym m.in. w Stanach Zjednoczonych, Danii, Chinach, Nowej Zelandii oraz na Węgrzech. Wzrastające wskaźniki zachorowalności i umieralności z powodu choroby nowotworowej wynikają m.in. z rosnącej liczby ludności, postępującego zjawiska starzenia się społeczeństwa oraz nieustannego rozwoju społeczno-gospodarczego, który wpływa m.in. na przejście na bardziej siedzący tryb życia. Palenie tytoniu jest jednym z podstawowych modyfikowalnych czynników ryzyka zachorowania na chorobę nowotworową. Eksperci wskazują na konieczność zaostrzenia przepisów dotyczących wyrobów tytoniowych oraz intensyfikacji działań zmierzających do ograniczenia palenia tytoniu w społeczeństwie.

Specjaliści wskazują na duże zróżnicowanie pod względem rodzajów oraz rokowań nowotworów pomiędzy różnymi krajami. Sugerują również konieczność dostosowania działań prewencyjnych do sytuacji epidemiologicznej w kraju.

Jakie nowotwory występują najczęściej w Polsce?

Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w 2015 r. najczęściej występującymi nowotworami u kobiet były nowotwór piersi (22%), jelita grubego (10%) oraz płuca (9%), zaś u mężczyzn – nowotwór płuca (18%), gruczołu krokowego (17%) oraz jelita grubego (13%).

Źródła:

• https://www.ikard.pl/newspl/zaproszenie-na-briefing-prasowy-sroda-12-09-2018-r-godz-1000.html

• http://onkologia.org.pl/profilaktyka-nowotworowa/