Rok 2018 za nami! Idzie nowe!

Rok 2018 przebiegł pod hasłem strajków. Strajkowali niemal wszyscy reprezentanci zawodów medycznych (i nie tylko!). Strajkowali lekarze, pielęgniarki i ratownicy medyczni. Strajkowali również niepełnosprawni wraz z opiekunami. Rok 2018 przyniósł również wiele zmian w systemie ochrony zdrowia, w tym m.in. w zakresie finansowania i organizacji. Przyjrzyjmy się bliżej najważniejszym zmianom.

W 2018 r. przyjęto długo oczekiwane przepisy o wzroście nakładów finansowych na publiczny system ochrony zdrowia do poziomu 6% PKB w 2024 r. Rozwiązanie stanowiło jeden z postulatów ogłoszonych przez strajkujących lekarzy rezydentów. Kompromis pomiędzy Ministerstwem Zdrowia a Porozumieniem Rezydentów OZZL osiągnięto w dniu 8 lutego 2018 r. po kilku miesiącach strajku, w tym również strajku głodowego. Wspólnie wypracowany pakiet rozwiązań, tzw. „pakiet Szumowskiego” obejmował nie tylko wzrost corocznych nakładów na system ochrony zdrowia, ale i również zapewnienie godziwych warunków zatrudnienia dla lekarzy rezydentów oraz lekarzy specjalistów, ograniczenie biurokracji w systemie ochrony zdrowia oraz przeciwdziałanie problemowi deficytu w kadrze personelu medycznego.

W 2018 r. weszła w życie prezydencka ustawa z dnia 15 września 2017 r. o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium. Ustawa była odpowiedzią na corocznie rosnącą zachorowalność na nowotwory skóry, w tym w szczególności raka podstawnokomórkowego, kolczystokomórkowego oraz czerniaka złośliwego. Ustawa nałożyła zakaz korzystania z solariów dla osób poniżej 18 r.ż. oraz zakaz reklamowania tych usług m.in. w telewizji, radiu, prasie, na plakatach, w miejscach użyteczności publicznej oraz w środkach usług informatycznych. Za nieprzestrzeganie nowych przepisów przewidziano karę pieniężną w wysokości od 1 000 zł do 50 000 zł.

W 2018 r. podpisano umowę na realizację projektu, pn. “Wsparcie baz Lotniczego Pogotowia Ratunkowego – etap 1”. W ramach projektu przewidziano budowę oraz doposażenie bazy Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego w Olsztynie (lądowisko Gryźliny), Lublinie-Świdniku, rozbudowę bazy HEMS w Płocku, budowę agregatu prądotwórczego w Sanoku oraz budowę stacji paliw w Gdańsku. Wartość projektu przekracza 23 miliony złotych. W kolejnych latach zostaną zrealizowane kolejne etapy projektu. Etap 2 zakłada budowę i doposażenie bazy HEMS w Bydgoszczy (Osielsku), Katowicach, rozbudowę baz HEMS w Szczecinie oraz Białymstoku (wartość projektu - ponad 21 milionów złotych). Etap 3 przewiduje budowę i doposażenie bazy HEMS w Warszawie, rozbudowę Stacji Obsługi Technicznej w Warszawie, budowę FATO w Szczecinie oraz Białymstoku (wartość projektu - ponad 26 milionów złotych). Koszt całościowy projektu przekracza 70 mln zł.

W 2018 r. przyjęto przepisy wprowadzające szczególne uprawnienia w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej, usług farmaceutycznych oraz wyrobów medycznych dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. W ramach nowych przepisów zniesiono okresy użytkowania wyrobów medycznych oraz limity finansowania świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu rehabilitacji leczniczej. Ponadto, wprowadzono korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej, zaopatrywanie się w aptece bez kolejki oraz korzystanie z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez skierowania. Podniesiono również wymiar renty socjalnej.

W 2018 r. weszły w życie przepisy ustawy o ochronie danych osobowych. W ramach ustawy wprowadzono kary za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych, powołano Urząd Ochrony Danych Osobowych (wcześniej - Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych) oraz skrócono postępowanie dotyczące naruszeń danych osobowych. Ustawę wdrożono w celu zapewnienia stosowania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

W 2018 r. znowelizowano przepisy Ustawy o zmianie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. 2005 Nr 179 poz. 1485) oraz Ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. 1985 nr 12 poz. 49). W myśl nowych przepisów nałożono kary za posiadanie znacznych ilości dopalaczy (kara pozbawienia wolności nawet do 3 lat) oraz obrót dopalaczami (kara pozbawienia wolności do 12 lat). Ustawa nałożyła obowiązek zgłaszania przypadków zatrucia środkiem zastępczym lub nową substancją psychoaktywną do Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz stworzenia rejestru zatruć oraz zgonów związanych ze stosowaniem dopalaczy. Osoby stosujące dopalacze otrzymają wsparcie jak osoby uzależnione od narkotyków.

W 2018 r. w Sejmie przekazano do dalszych prac, a następnie odrzucono obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi zgłoszony przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Wiedzy o Szczepieniach "STOP NOP”. Projekt zakładał m.in. zniesienie obowiązku szczepień ochronnych w Polsce. Projekt ustawy rozpoczął szeroką i burzliwą dyskusję o systemie szczepień ochronnych w Polsce. Odpowiedzią na projekt "STOP NOP” był m.in. obywatelski projekt o nazwie „Szczepimy bo myślimy” uzależniający przyjęcie do publicznego przedszkola lub żłobka od stanu zaszczepienia dziecka.

W 2018 r. nałożono na lekarzy obowiązek wystawiania zwolnień lekarskich wyłącznie w wersji elektronicznej (e-ZLA). Termin obowiązkowego wprowadzenia e-zwolnień był dwukrotnie przekładany. Zmiana zaczęła obowiązywać od 1 grudnia. Z jednej strony podkreśla się korzyści płynące z wprowadzenia e-ZLA dla lekarzy, pracodawców i pracowników. Z drugiej strony jednak wskazuje się na niewydolność systemu informatycznego, co uniemożliwia sprawne wystawianie zwolnień lekarskich.

Co według Was było najistotniejszą zmianą w systemie ochrony zdrowia w 2018 r.? Jak oceniacie funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia w ubiegłym roku? Czy uważacie, że w 2019 r. będzie lepiej? Zapraszamy do dyskusji!