Podatek od cukru? Czy nasze życie będzie mniej słodkie?

Benjamin Franklin (1706–1790), znany uczony i polityk amerykański, zwykł mawiać, że „Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki”. Miał rację! Podatek akcyzowy, podatki VAT, PIT, CIT.. Oto przykładowe podatki pobierane przez państwo w celu zapewnienia wpływów budżetowych. Niezależnie od ich nazwy, podatki nie kojarzą się nam pozytywnie, gdyż ich skutki odczuwamy bezpośrednio w naszych kieszeniach. Okazuje się jednak, że dzięki nowej inicjatywie Ministerstwa Zdrowia dzięki podatkom możemy coś zyskać. Czy jesteście zaskoczeni? Ministerstwo zdrowia planuje walczyć z nadmiernym spożyciem cukrów prostych prowadzącym do nadwagi i otyłości i wielu innych chorób przewlekłych poprzez wprowadzenie podatku od … cukru! Dlaczego? Czy podatki sprawdzą się w nowej prozdrowotnej roli?

Węglowodany stanowią podstawowe źródło energetyczne w naszej diecie. Energia uzyskana ze spalania węglowodanów wpływa m.in. na pracę narządów wewnętrznych oraz aktywność ruchową. Węglowodany stanowią kluczowe źródło energii dla naszego mózgu. Węglowodany spełniają również funkcję zapasową, strukturalną oraz immunomodulacyjną. Podstawowe źródło węglowodanów w naszej diecie stanowią m.in. produkty zbożowe, owoce, warzywa oraz mleko i jego przetwory. Niestety nie stronimy również od wyrobów cukierniczych i słodyczy, dostarczając naszemu organizmowi dodatkowe pokłady „niezdrowej” energii. Warto podkreślić, że zarówno niedobór, jak i również nadmiar węglowodanów mogą stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia, a nawet życia! Niedostateczne spożycie węglowodanów może prowadzić do ketozy, stanów niedoborowych, zaparć, kwasicy oraz zgonu. Dieta uboga w węglowodany może być przyczyną m.in. chorób serca, wątroby, nerek, dróg żółciowych oraz osteoporozy. Wydaje się jednak, że w dzisiejszych czasach dużo poważniejszym problemem jest nadmierne spożycie węglowodanów. Według dietetyk Barbary Wojdy z Instytutu Żywności i Żywienia pijąc jeden napój słodzony dziennie (3 łyżki cukru) możemy spożywać nawet 12 kg cukru rocznie! Nadmiar węglowodanów w diecie (sacharozy i cukrów prostych), pochodzących głównie z wyrobów cukierniczych, napojów słodzonych oraz wysoko przetworzonej żywności, predysponuje do rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych, w tym m.in. próchnicy, nadwagi, otyłości, cukrzycy, zespołu metabolicznego oraz chorób nowotworowych.

Ministerstwo Zdrowia, korzystając z doświadczeń innych 11 krajów europejskich, w tym m.in. Wielkiej Brytanii oraz Węgier, planuje wprowadzić nowy podatek od produktów zawierających cukry proste, w tym m.in. napojów słodzonych. W zamyśle wyższa cena powinna przyczynić się do zmiany dotychczasowych nawyków żywieniowych zniechęcając nas do ich spożywania oraz zachęcając do sięgania po zdrowsze alternatywy, np. wodę. Rozwiązanie nie jest niczym nowym. Podatek akcyzowy nakładany m.in. na używki typu alkohol oraz wyroby tytoniowe ma na celu zmniejszyć popyt na te produkty poprzez obciążenie konsumenta coraz wyższymi cenami. Prawdopodobnie wprowadzenie podatku od cukru również spowoduje wzrost cen produktów zawierających cukry proste, tym samym, zmianę ostatecznie odczujemy my jako konsumenci. Przedsiębiorcy mogą również wprowadzić zmiany w składzie swoich produktów, ograniczając w nich zawartość cukru.

Politycy dostrzegają narastający problem nadwagi i otyłości w naszym społeczeństwie oraz poszukują skutecznych sposobów na ograniczenie tego negatywnego zjawiska. Zwolennikiem wprowadzenia podatku od cukru jest m.in. wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski, który w nowym podatku upatruje skuteczny sposób na walkę z nadwagą i otyłością w Polsce.

„To jest jak akcyza na papierosy. Należy iść w tym kierunku. Otyłość wśród Polaków jest wysoka. Dlaczego nie walczyć z nią przez podwyższenie cen?" – stwierdził wiceminister Maciej Miłkowski.

Planowane działania obejmują również m.in. ograniczenia w zakresie obecności niezdrowej żywności przy kasach w sklepach, promocji oraz reklamowania tych produktów. Na razie są to jedynie plany. Nie podjęto jeszcze prac nad wprowadzeniem podatku na produkty zawierające cukry proste. Eksperci dostrzegają nie tylko korzyści w postaci zmniejszenia spożycia cukrów w diecie, tym samym, utrzymania prawidłowej wagi ciała i dobrego stanu zdrowia, ale i również zwiększenia wpływów do budżetu, które mogłyby zostać przeznaczone m.in. na leczenie osób otyłych. Należałoby się zastanowić czy jest to ruch w dobrym kierunku. Przykład wzrastającego podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe skutkuje m.in. przejściem przedsiębiorców do tzw. szarej strefy. Niemniej należy podkreślić, że walka z nadwagą i otyłością oraz powiązanymi jednostkami chorobowymi jest krokiem w dobrym kierunku. Według różnych opracowań szacuje się, że nadwaga i otyłość dotyczą aż 46-60% kobiet oraz 62-68% mężczyzn w Polsce.

Podsumowując, nadwaga i otyłość stanowią jeden z najbardziej rozpowszechnionych problemów zdrowotnych związanych ze stylem życia na świecie. Stanowią również jeden z najpoważniejszych problemów zdrowia publicznego XXI w., gdyż w głównej mierze problem jest uzależniony od naszych nawyków żywieniowych i zachowań indywidualnych, których zmiana jest niezwykle trudna. Nadwaga i otyłość są czynnikiem ryzyka wielu poważnych chorób przewlekłych, w tym m.in. chorób sercowo-naczyniowych oraz nowotworów. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) od lat apeluje o niższe spożycie cukrów prostych w diecie wskazując na negatywne konsekwencje zdrowotne. Według rekomendacji WHO dzienne spożycie cukru nie powinno przekraczać 5 łyżeczek dziennie. WHO stwierdza, że wzrost cen napojów słodzonych o co najmniej 20% zmniejsza ich spożycie oraz usprawnia stan zdrowia. Czy Ministerstwo Zdrowia ostatecznie rozpocznie prace nad wprowadzeniem podatku od cukru? Czy plany Ministerstwa Zdrowia przyniosą wymierne korzyści? Czas pokaże…

Źródła:

• http://www.medexpress.pl/podatek-od-cukru-to-za-malo-co-dalej/70825

• https://ncez.pl/upload/normy-net-1.pdf

• file:///C:/Users/Admin/Downloads/Sytuacja-zdrowotna...-2016-blok-ksiazki-dp-2017-01-10_korygowany.pdf

• http://www.who.int/elena/titles/ssbs_adult_weight/en/