Odra powraca (nie)proszona!

Odra jest ostrą, wysoce zakaźną chorobą wirusową. Wirus odry bardzo łatwo rozprzestrzenia się wśród osób niezaszczepionych niezależnie od ich wieku. Szacuje się, że osoba chora może zakazić 18 osób z najbliższego kontaktu. Choroba szerzy się drogą kropelkową oraz bezpośredniego kontaktu. Objawy chorobowe obejmują m.in. gorączkę, katar, kaszel, zapalenie spojówek, plamki Koplika oraz charakterystyczną czerwoną wysypkę na całym ciele. Powikłania, np. zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, ostre zapalenie mózgu oraz zaburzenia wzroku występują u ok. 30% osób chorych, w tym przede wszystkim u dzieci do 5 r.ż. oraz osób dorosłych powyżej 20 r.ż. Ok. 25% osób chorych wymaga hospitalizacji. Jeden na 1000 pacjentów umiera w przebiegu odry. Najskuteczniejszą metodą zapobiegania odrze jest wykonywanie szczepień ochronnych (patrz więcej art., pt. „Odra w pigułce: od epidemiologii, przez objawy aż po profilaktykę”).

Z najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że w okresie od stycznia do czerwca 2018 r. w Regionie Europejskim zgłoszono ponad 41 tys. przypadków odry, co oznacza kilkukrotny wzrost w porównaniu do lat ubiegłych. W 2016 r. oraz 2017 r. zarejestrowano odpowiednio 5273 oraz 23927 zachorowań na odrę.

„Poczynając od 2016 r., w którym zgłoszono najniższą liczę przypadków odry w tej dekadzie, obserwujemy dramatyczny wzrost liczby zachorowań”– mówi Dr Zsuzsanna Jakab, Dyrektor Regionalny WHO na Europę – „Apelujemy do wszystkich krajów o podjęcie natychmiastowych działań mających na celu powstrzymanie dalszego szerzenia się choroby. Dobre zdrowie dla wszystkich rozpoczyna się od szczepień ochronnych. Dopóki choroba nie zostanie wyeliminowana, nie osiągniemy założonych Celów Zrównoważonego Rozwoju”.

W 7 następujących krajach zgłoszono ponad 1000 zachorowań – Francja, Gruzja, Grecja, Włochy, Rosja, Serbia oraz Ukraina. Najgorsza sytuacja epidemiologiczna występuje na Ukrainie, gdzie odnotowano ponad połowę wszystkich zgłoszonych dotychczas przypadków odry, tj. 23 tys. Przypadki śmiertelne obserwowano we wszystkich powyżej wymienionych krajach, przy czym najwyższą liczbę zgonów odnotowano w Serbii, tj. 14 zgonów.

Eksperci podkreślają, że wirus odry jest bardzo zakaźny i niezwykle łatwo rozprzestrzenia się w grupie osób nieuodpornionych. Utrzymanie stanu zaszczepienia dwoma dawkami szczepionki na poziomie przynajmniej 95%, jak i również wykonywanie szczepień ochronnych u dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych, które nie zostały z różnych przyczyn zaszczepione w przeszłości umożliwia powstrzymanie dalszego szerzenia się wirusa odry w populacji. Specjaliści wskazują, że stan zaszczepienia przeciw odrze dwoma dawkami szczepionki wzrósł z 88% w 2016 r. do 90% w 2017 r. w Regionie Europejskim. Nadal utrzymują się jednak duże różnice na poziomie lokalnym. W niektórych krajach stan zaszczepienia przekracza 95%, podczas gdy w innych nie osiąga 70%.

„Jesteśmy w stanie powstrzymać tę śmiertelną chorobę. Wszyscy jednak musimy zjednoczyć się w tych działaniach. Szczepmy swoje dzieci. Szczepmy siebie. Szczepmy swoich pacjentów. Szczepmy całą populację. Przypominajmy innym, że szczepienia ochronne ratują życie” – dodaje Dr Zsuzsanna Jakab.

Zwiększenie liczby zachorowań na odrę w Regionie Europejskim wynika przede wszystkim z załamania sytemu nadzoru epidemiologicznego na Ukrainie (ponad połowa całkowitej liczby zachorowań na odrę!) związanego z obecną sytuacją polityczną i trwającym konfliktem zbrojnym. Wzrost przypadków odry jest również wynikiem rosnącej liczby osób uchylających się od szczepień ochronnych z powodu m.in. fałszywych doniesień o powiązaniu pomiędzy szczepionką przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) a autyzmem.

Nie lekceważmy odry! Dowody naukowe jednoznacznie potwierdzają bezpieczeństwo i skuteczność szczepień przeciw odrze. Szczepmy siebie i swoich bliskich!

Źródło:

• http://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/odra/

• http://www.euro.who.int/en/media-centre/sections/press-releases/2018/measles-cases-hit-record-high-in-the-european-region