Następny proszę!

Z raportu „Health at a Glance Europe 2016” przygotowywanego przez Komisję Europejską wynika, że kondycja polskiego systemu ochrony zdrowia nie jest najlepsza. Wśród przyczyn takiego stanu rzeczy wymienia się m.in. niedostateczną liczbę lekarzy (2,3 lekarza na 1000 osób), co bezpośrednio może przełożyć się na ograniczony czas poświęcany pacjentowi w trakcie wizyty. W rzeczywistości tak właśnie jest! Liczba konsultacji przypadających na jednego lekarza w Polsce sięga 3121. W opinii 40% z nas czas przeznaczany przez lekarza na pacjenta nie jest wystarczający, co wpływa nie tylko na niski poziom zadowolenia pacjenta, ale i również (co ważniejsze!) efekty terapeutyczne. Ograniczony czas sprawia, że lekarze nie są w stanie udzielić pacjentowi zrozumiałych wyjaśnień. Jedynie 33,6% z nas wskazuje, że lekarze umożliwiają nam zadawanie pytań oraz dzielenie się wątpliwościami co do choroby oraz procesu leczenia. Wyniki badań wskazują, że oczekujemy nie tylko wysłuchania nas przez lekarza, ale i również włączenia w proces podejmowania decyzji o stosowanych metodach leczenia. Ponad połowa z nas twierdzi, że nie ma poczucia wpływu na proces leczenia. Wnioski płynące z badania przeprowadzonego przez amerykańskich naukowców wskazują, że ograniczony kontakt na linii lekarz - pacjent nie jest wyłącznie cechą charakterystyczną dla polskiego systemu ochrony zdrowia. Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie Journal of General Internal Medicine.

Badacze z University of Florida (Gainesville, Floryda, Stany Zjednoczone) oraz Mayo Clinic (Rochester, Minnesota, Stany Zjednoczone) sugerują, że pacjenci mają wyłącznie średnio 11 sekund na przedstawienie problemu zdrowotnego z jakim zgłaszają się do lekarza. Po tym czasie lekarz im przerywa! Jedynie jeden na trzech lekarzy w pełni wysłucha pacjenta umożliwiając mu szczegółowe opisanie swoich dolegliwości. Pośpiech obserwowano częściej na linii lekarz specjalista - pacjent niż lekarz podstawowej opieki zdrowotnej - pacjent.

W jaki sposób badacze doszli do ww. wniosków?

Autorzy badania przeanalizowali 112 nagrań, na których zarejestrowano treningowe wizyty pacjentów u lekarzy pracujących w różnych ośrodkach na terenie Stanów Zjednoczonych. Naukowcy zwracali uwagę m.in. na to czy lekarz zachęca pacjenta do przedstawienia swoich problemów zdrowotnych, z którymi się zgłasza oraz czy lekarz przerywa pacjentowi w trakcie omawiania swoich dolegliwości.

Wyniki badania są zaskakujące! Jedynie 36% lekarzy umożliwiło pacjentowi przedstawienie przyczyny, dla której szuka porady medycznej. Ponadto, obserwowano, że lekarze przerywali pacjentom w 7 na 10 przypadków, średnio 11 sekund od rozpoczęcia rozmowy z lekarzem. Interesujące, że pacjenci, którym nie przerywano, byli w stanie omówić swoje dolegliwości w trakcie wyłącznie 6 sekund. Autorzy badania zauważyli, że lekarze podstawowej opieki zdrowotnej nie tylko chętniej wysłuchiwali pacjentów do końca w porównaniu do specjalistów, ale i również przerywali im w mniejszym stopniu. Singh Ospin, jedna z autorek badania wskazuje, że specjaliści mają tendencję do pomijania początkowej częściej rozmowy, gdyż znają powód dla którego pacjent został do nich skierowany.

„Niemniej, nawet w trakcie wizyty specjalistycznej dotyczącej konkretnego problemu zdrowotnego, warto poznać powód, dla którego pacjent zgłasza się do specjalisty, jak i również wątpliwości dotyczące obserwowanych dolegliwości oraz wdrażanego procesu leczenia” – dodaje Singh Ospina.

Z drugiej strony badaczka wskazuje, że przerywanie pacjentowi (przy zachowaniu odpowiednego szacunku do pacjenta w rozmowie oraz mając na względzie najlepszy interes pacjenta) może mieć również pewne zalety. Jakie? Przerywanie może przyczynić się do doprecyzowania rozmowy oraz szybszego ustalenia przyczyn problemów zdrowotnych pacjenta. Autorka badania dodaje, że wiele zależy również od pacjenta i jego podejścia do wizyty. Według badaczki ograniczenia czasowe, niewystarczająca liczba szkoleń dotyczących komunikacji na linii lekarz – pacjent oraz wypalenie zawodowe lekarzy nie sprzyjają tworzeniu tzw. systemu ochrony zdrowia zorientowanego na pacjenta (ang. patient-centred care).

Źródło:

• https://www.springer.com/gp/about-springer/media/research-news/all-english-research-news/wait--just-a-second--is-your-doctor-listening-/15963052

• http://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0014/110804/Raport-Lekarze-w-badaniach-opinii-spolecznej-w-2016-roku.pdf