Na wsi czy w mieście?

Źródłem zanieczyszczeń powietrza, w tym m.in. pyłów zawieszonych (np. PM 2,5), dwutlenku siarki, tlenku azotu, metali ciężkich są przede wszystkim zakłady przemysłowe, domowe instalacje grzewcze oraz komunikacja drogowa. Największy poziom emisji zanieczyszczeń odnotowuje się na obszarach aglomeracji miejskich. W Polsce najgorszą sytuację obserwuje się w województwie śląskim. Zanieczyszczenia powietrza wykazują szczególną szkodliwość ze względu na swoją mobilność i tym samym możliwość skażenia nie tylko większych obszarów, ale i praktycznie wszystkich komponentów środowiska (m.in. świat roślinny, zwierzęcy, woda, gleba). Szkodliwe oddziaływanie niskiej jakości powietrza na nasz organizm objawia się przede wszystkim wystąpieniem chorób układu oddechowego, chorób układu krążenia, alergii oraz zaburzeń potencjału reprodukcyjnego. Amerykańscy naukowcy wskazują, że toksyczny wpływ zanieczyszczeń powietrza na organizm ludzki sięga dalej… Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie Journal of Environmental Research.

Naukowcy z Uniwersytetu Montana (Missoula, Montana, USA) przeprowadzili sekcję zwłok 203 mieszkańców Meksyku w wieku od 11 miesięcy do 40 lat pod kątem obecności dwóch nieprawidłowych białek wpływających na procesy neurodegeneracyjne w mózgu, tj. białka tau i amyloidu beta oraz apolipoproteiny E (APOE 4), której obecność zwiększa predyspozycje zachorowania na chorobę Alzheimera. Badacze stwierdzili obecność markerów choroby Alzheimera wśród 99,5% badanych osób. Ponadto, stwierdzono, że u osób posiadających gen APOE 4 występuje nie tylko zwiększone ryzyko gwałtownej progresji choroby Alzheimera, ale i również blisko 5-krotnie wyższe prawdopodobieństwo popełnienia samobójstwa. Autorzy badania wskazują na szkodliwe oddziaływanie mieszaniny toksycznych substancji zawieszonych w powietrzu, w tym m.in. pyłów niskiej emisji (np. PM 2,5) wnikających do tkanek organizmu doprowadzając do stanu zapalnego stanowiącego podłoże dla wielu chorób przewlekłych.

„Markery choroby Alzheimera pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie u osób zamieszkujących zanieczyszczone środowiska. Tym samym, powinniśmy wdrożyć skuteczne środki zapobiegawcze na wczesnym etapie" – mówi Dr Lilian Calderón-Garcidueñas, jedna z autorek badania – „Podejmowanie jakichkolwiek działań dekady później nie przyniesie wymiernych efektów."

Naukowcy podkreślają, że zanieczyszczenie powietrza jest jednym z modyfikowalnych czynników ryzyka wystąpienia wielu jednostek chorobowych. Władze miast powinny podejmować szereg działań mających na celu ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza poprzez m.in. montaż urządzeń oczyszczających, budowę obwodnic drogowych, instalowanie urządzeń wykorzystujących tzw. odnawialne źródła energii czy promowanie korzystania z komunikacji miejskiej. Nie bez znaczenia są oczywiście również działania podejmowane przez nas samych, w tym m.in. wymiana domowych pieców węglowych czy nie spalanie odpadów.

Podsumowując, wyniki badania sugerują powiązanie pomiędzy ekspozycją na zanieczyszczone powietrze a zachorowaniem na chorobę Alzheimera oraz zwiększonym ryzykiem popełnienia samobójstwa. Oczywiście to nie jest koniec listy! W innych badaniach udowodniono szereg innych konsekwencji zdrowotnych wynikających z narażenia na zanieczyszczone powietrze. Z raportu OECD wynika, że liczba zgonów przedwczesnych spowodowanych złą jakością powietrza wzrośnie z 3 mln w 2010 r. do 6-9 mln w 2060 r. Polska znajduje się na niechlubnej liście krajów o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu… Szacuje się, że liczba ofiar śmiertelnych wynikających z zanieczyszczenia powietrza w Polsce sięga ponad 40 tys. rocznie! Mając na uwadze wyniki badań, postarajmy się zadbać o jakość naszego powietrza! Pamiętajmy, że to nasze wspólne dobro, o które powinniśmy dbać!

Źródło:

• Calderón-Garcidueñas L., Gónzalez-Maciel A., Reynoso-Robles R. et al. Hallmarks of Alzheimer disease are evolving relentlessly in Metropolitan Mexico City infants, children and young adults. APOE4 carriers have higher suicide risk and higher odds of reaching NFT stage V at ≤ 40 years of age. Environmental Research, 2018.

• https://www.sciencedaily.com/releases/2018/04/180413155259.htm

• CBOS. Kto marzy o życiu na wsi, a kto o życiu w mieście. Warszawa, luty 2015.

• OECD. The economic consequences of outdoor air pollution. June 2016.