Łuszczyca – nieleczona może prowadzić do kalectwa. Jak łagodzić jej objawy?

Istnieje cała lista czynników mogących powodować łuszczyce. Teorii odnośnie jej powstawania jest co najmniej kilka. Jedna z nich mówi, iż łuszczyca jest chorobą autoimmunologiczną, występującą rodzinnie. Organizm, zarówno poprzez swoje genetyczne predyspozycje, jak i wskutek czynników zewnętrznych, atakuje własne tkanki, prowadząc do występowania łuszczycy. W oparciu o tę teorię wymienia się dwa rodzaje choroby: typ I łuszczycy, związany z dziedziczeniem autosomalnym dominującym rozpoczynający się w młodym wieku oraz typ II łuszczycy, zaczynający się po 50 roku życia. Wymienia się również co najmniej kilka podtypów choroby:

- łuszczyca pospolita – wypukłe obszary czerwonej i piekącej skóry pokryte srebrnobiałą łuską,

- łuszczyca plackowata – duże, zlewające się wykwity,

- łuszczyca krostkowa – krosty wypełnione jałową treścią ropną, wykwity o charakterze zapalnym,

- łuszczyca brodawkująca – rogowacenie naskórka,

- łuszczyca kropelkowata/grudkowa – liczne, małe zmiany chorobowe na dużych obszarach skóry,

- łuszczyca uogólniona (erytrodermia łuszczycowa) – rozległe zapalenie, łuszczenie się skóry na dużych powierzchniach ciała. Dodatkowo mogą występować: świąd, gorączka, bóle, obrzęki,

- łuszczyca odwrócona – sączące zmiany w zgięciach (kolana, łokcie) bez obecności łuski,

- łuszczyca wysiękowa – zmiany w okolicy fałdów (np. narządów płciowych),

- łuszczyca stawowa – choroba reumatologiczna, może prowadzić do kalectwa.

Do czynników zewnętrznych mogących powodować ujawnienie się łuszczycy zalicza się: stres, brak równowagi psychicznej, niektóre infekcje i zapalenia, choroby przewlekłe takie jak cukrzyca lub dna moczanowa, niektóre antybiotyki, leki hormonalne, alkohol, papierosy, otyłość, niewłaściwą higienę. Do rozwoju łuszczycy przyczynia się również niewłaściwa dieta (niektóre substancje zawarte w produktach przetworzonych). Co ciekawe, łuszczyca znacznie częściej dotyka populacji w krajach wysoko rozwiniętych (USA, Europa), co może być tylko dowodem na wpływ trybu życia na występowanie choroby.

Jeśli mowa o leczeniu łuszczycy (lub raczej łagodzeniu jej objawów), istnieje wiele metod – zwykle stosuje się te miejscowe, natomiast przy ostrzejszych objawach łuszczycy włączane jest leczenie ogólne. Wśród preparatów wykorzystywanych w leczeniu miejscowym wymienia się:

preparaty keratolityczne (kwas salicylowy, mocznik) – powodują zmniejszenie ilości łusek i poprawiają przenikanie innych preparatów leczniczych,

- dziegcie – pochodne węgla kamiennego,

- pochodne witaminy D3 (kalcypotriol, takalcytol),

- glikokortykosteroidy – mają silne właściwości przeciwzapalne, przeciwproliferacyjne i immunomodulujące.

W leczeniu ogólnym łuszczycy wykorzystywane są:

- fototerapia i fotochemioterapia,

- retinoidy – nie mogą być stosowane u kobiet w wieku reprodukcyjnym bez proflaktyki antykoncepcyjnej, silnie wysuszają,

- metotreksat – najczęściej stosowany przy łuszczycy lek cytostatyczny,

- cyklosporyna – lek immunosupresyjny, stosowany głównie w ostrych przypadkach, w których zawodzą inne metody leczenia (ze względu na wysoką toksyczność),

- leki biologiczne (adalimumab, etanercept, infiksymab, ustekinumab) – działają na określone cytokiny biorące udział w immunopatogenezie łuszczycy, stosowane są w wyjątkowo ciężkich przypadkach.

W kontekście leczenia łuszczycy lub zapobiegania jej nawrotom bardzo istotna jest również zmiana trybu życia uwzględniająca odpowiednią dietę, suplementy (olej lniany), dermokosmetyki łagodzące objawy choroby czy unikanie stresowych sytuacji. Obecnie łuszczyca nie jest chorobą uleczalną, jednak szereg metod pozwala na wyciszenie jej objawów i odpowiedni komfort życia pomimo choroby.