Lampka czerwonego wina zamiast szczoteczki do zębów?

Wino jest złożone z wielu składników, w tym m.in. polifenoli, które są przedmiotem wielu badań. Polifenole znane są przede wszystkim z silnego działania przeciwutleniającego, przyczyniającego się do redukcji ryzyka wystąpienia choroby układu krążenia, choroby nowotworowej oraz zaburzeń metabolicznych. Duża ilość polifenoli znajduje się w czerwonym winie. Źródłem polifenoli są również m.in. kawa, zielona herbata, czarna herbata, cydr, sok pomarańczowy, sok cytrynowy, jagody, maliny, kiwi, wiśnie oraz fasola.

Naukowcy z ośrodka badawczego Institute of Food Science Research (CIAL, Madryt, Hiszpania) oraz Center for Advanced Research in Public Health (Walencja, Hiszpania) wykazali, że polifenole zawarte w czerwonym winie mają również działanie bakteriostatyczne, tj. hamują rozwój patogennych bakterii w jamie ustnej. Wyniki badania opublikowano na łamach czasopisma Journal of Agricultural and Food Chemistry.

W badaniu porównano wpływ dwóch polifenoli otrzymanych z czerwonego wina oraz dostępnych komercyjnie ekstraktów z pestek winogron i czerwonego wina na następujące bakterie bytujące w jamie ustnej: Porphyromonas gingivalis, Fusobacterium nucleatum oraz Streptococcus mutans, które osadzając się na zębach i przyzębiu prowadzą do powstania płytki bakteryjnej, próchnicy oraz chorób przyzębia. Zaobserwowano, że zarówno polifenole, jak i ekstrakty ograniczają zdolność bakterii do osadzania się na zębach i przyzębiu, jednak polifenole – kwas kawowy oraz kwas p-kumarowy – wykazywały większą skuteczność w tym zakresie. W połączeniu ze Streptococcus dentisani, uznawanym za probiotyk stymulujący wzrost dobrych bakterii, polifenole cechowały silniejsze właściwości bakteriostatyczne. Wyniki badania mogą przyczynić się do opracowania nowych skuteczniejszych preparatów stosowanych w leczeniu chorób zębów i przyzębia.

Autorzy wskazują na ograniczenia swojego badania. Badania nie przeprowadzono w grupie ludzi, lecz wykorzystano model badawczy in vitro symulujący ludzkie fibroblasty dziąsłowe. Ponadto, w badaniu nie wyjaśniono mechanizmu bakteriostatycznego działania polifenoli.

Prof. Damien Walmsley ze stowarzyszenia British Dental Association (Londyn, Wielka Brytania) przestrzega przed zwiększeniem spożywania wina celem ochrony zębów przed bakteriami.

„Kwasy zawarte w winie mogą niszczyć szkliwo zębów” – mówi Prof. Walmsley – „Tym samym, do czasu potwierdzenia klinicznych właściwości polifenoli zawartych w winie, zaleca się umiarkowane spożywanie wina, najlepiej w trakcie posiłku, aby zminimalizować ryzyko kwasowej erozji szkliwa”.

Prof. Naveed Sattar z Uniwersytetu Glasgow (Szkocja) podkreśla konieczność prowadzenia dalszych badań w tym zakresie.

„Wyniki badania nie wskazują, że spożywanie większej ilości czerwonego wina chroni przed wystąpieniem infekcji bakteryjnych w jamie ustnej” – mówi Prof. Sattar – „Ponadto, nie ma wystarczających dowodów na to, że picie czerwonego wina samo w sobie jest korzystne dla zdrowia. Mamy coraz więcej dowodów na to, że wraz ze spadkiem konsumpcji wina lub innego alkoholu obniża się chorobowość i umieralność z powodu wielu chorób”.

Podsumowując, wyniki badania hiszpańskich naukowców wskazują na kolejne korzystne działania polifenoli. Biorąc jednak pod uwagę wstępny charakter badania, jak i również obserwacje innych ekspertów, wydaje się, że w diecie warto zadbać przede wszystkim o obecność innych produktów, będących źródłem polifenoli, w tym owoców i warzyw. Pamiętajmy również o regularnym szczotkowaniu zębów i języka, nitkowaniu zębów, płukaniu jamy ustnej odpowiednim płynem i wizytach kontrolnych u dentysty. To klucz do utrzymania optymalnej higieny jamy ustnej.

Źródła:

• Esteban-Fernández A., Zorraquín-Peña I., Ferrer M.D. Inhibition of Oral Pathogens Adhesion to Human Gingival Fibroblasts by Wine Polyphenols Alone and in Combination with an Oral Probiotic. J. Agric. Food Chem. 2018.

• http://www.bbc.com/news/health-43126438

• CBOS. Zdrowie i prozdrowotne zachowania Polaków. Warszawa, październik 2016.