Egzema. Jak się objawia i w jaki sposób leczyć związane z nią dolegliwości?

Szacuje się, że egzemą dotknięta jest co dziesiąta osoba. Choroba ta, podobnie jak alergia, może mieć podłoże genetyczne lub powodować mogą ją czynniki zewnętrzne. Na tej podstawie egzemę dzieli się na dwa typy. Egzema endogenna powstaje poprzez oddziaływanie wewnętrznych bodźców i jest uwarunkowana genetycznie. O egzemie egzogennej, inaczej zwanej kontaktową, mówi się z kolei w momencie, gdy jest ona wywołana czynnikami zewnętrznymi, mającymi szkodliwy wpływ na skórę. Do takich czynników zaliczyć można nieodpowiedni styl życia bądź skażone środowisko. Co istotne, w zależności od typu egzemy, ma ona tendencje do pojawiania się w różnych okresach życia. Przykładowo u małych dzieci często obserwuje się występowanie egzemy atopowej, uwarunkowanej genetycznie. W przypadku dorosłych postaci egzemy są bardziej zróżnicowane i mogą być powodowane zarówno skłonnościami genetycznymi, jak i działaniem czynników zewnętrznych.

Egzemę, ze względu na przyczyny jej powstawania oraz objawy, podzielić można na kilka podtypów: alergiczna (gdy skóra narażona jest na działanie substancji alergicznej), kontaktowa (pojawia się w miejscach kontaktu z alergenem), łojotokowa (zapalenie skóry w postaci żółtych, łuszczących się plam na twarzy, głowie, w okolicach uszu, czasem również na innych częściach ciała), drażniąca (pojawia się w wyniku kontaktu z silnie drażniącymi związkami), pieniążkowata (pojedyncze zmiany w kształcie monet), neurodermit (zmiany nasilają się przy drapaniu swędzących miejsc), zastojowa (związana z układem krążenia i zatorami w żyłach nóg), potówka (podrażnienie skóry na dłoniach rąk).

Egzema, niezależnie od typu, najczęściej jest chorobą przewlekłą, pojawiającą się na różnych etapach życia, osłabiającą się lub nasilającą w zależności od okoliczności. Bardzo często znaczenie ma tu pora roku, duże zmiany klimatu czy występujący nasilony stres. W okresach remisji objawy wyciszają się lub zanikają, niekiedy dają o sobie przypomnieć nawet po kilku latach od pojawienia się pierwszych objawów choroby. W kontekście leczenia egzemy bardzo ważne jest określenie wywołującego ją czynnika. Jest to znacznie łatwiejsze w przypadku egzemy egzogennej, powodowanej czynnikami zewnętrznymi. Wówczas możliwe jest wdrożenie profilaktyki, polegające głównie na wyeliminowaniu drażniących czynników. W przypadku egzemy endogennej znalezienie konkretnej przyczyny występowania choroby może okazać się trudniejsze, przez co leczenie jest często bardziej wymagające i może dawać słabsze rezultaty.

Pielęgnacja skóry dotkniętej egzemą powinna przebiegać świadomie, z wykluczeniem produktów, które mogą powodować dodatkowe podrażnienia i zastąpieniem ich produktami łagodzącymi problemy skórne. Szczególną ostrożność zaleca się wobec kosmetyków zawierających kwasy, mocno perfumowanych. Warto zastąpić je kosmetykami silnie nawilżającymi skórę, które chronią płaszcz lipidowy. Wskazane są także emolienty, które sprawiają, że skóra staje się natłuszczona i bardziej elastyczna. Kosmetyki stosowane do przemywania twarzy powinny mieć neutralne lub lekko kwaśne pH. Należy zrezygnować z mydła i zastąpić je przykładowo oczyszczającymi tonikami lub olejem kokosowym. W łagodzeniu objawów egzemy pomogą balsamy z naturalnymi składnikami, maści konopne lub nierafinowany olej lniany. W kontekście zapobiegania egzemie warto również zwrócić uwagę na styl życia – odpowiednią ilość snu, eliminację stresu.