Dozwolone od lat 18

Eksperci alarmują, że corocznie wzrasta liczba zachorowań na nowotwory skóry, w tym w szczególności raka podstawnokomórkowego, kolczystokomórkowego oraz czerniaka złośliwego. Według statystyk raki skóry stanowią ok. 8-10% wszystkich nowotworów złośliwych. Wśród czynników ryzyka zachorowania na raka skóry wymienia się czynniki fizyczne (m.in. promieniowanie ultrafioletowe, promieniowanie jonizujące), chemiczne (m.in. arsen, pochodne smoły i węglowodorów aromatycznych), mechaniczne (m.in. podrażnienia skóry) oraz biologiczne (m.in. infekcje wirusowe, np. zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego). Warto również podkreślić wpływ tzw. czynników osobniczych, w tym fototyp skóry (szczególnie podatne są osoby z fenotypami I i II), wiek (ryzyko wzrasta wraz z wiekiem), stan immunologiczny (np. osoby przyjmujące leki immunosupresyjne) oraz obecność schorzeń dziedzicznych (np. skóra pergaminowata i barwnikowa). Najistotniejszym czynnikiem rozwoju raka skóry jest narażenie na promieniowanie UV. Tym samym, zapobieganie nowotworom złośliwym skóry polega głównie na unikaniu lub ograniczeniu ekspozycji na promieniowanie UV oraz stosowaniu kremów ochronnych z filtrami przeciwsłonecznymi.

Badania naukowe wskazują również na powiązanie pomiędzy korzystaniem ze sztucznego źródła promieni ultrafioletowych a wystąpieniem nowotworów złośliwych skóry. Początki solarium sięgają 1975 r., kiedy bracia Jorg i Friedrich Wolff wprowadzili na rynek tzw. łóżko opalające wyposażone w lampy UV. Interesujące, że ideą przyświecającą braciom Wolff była poprawa stanu zdrowia poprzez eliminację niedoboru witaminy D i wspomaganie leczenia różnych chorób skóry. Okazuje się jednak, że promieniowanie UV emitowane w solarium ma również negatywne konsekwencje na zdrowie, szczególnie jeżeli korzysta się z nich nadmiernie i jeżeli dotyczy to osób młodych, których skóra jest niedostatecznie wykształcona. Według dostępnych statystyk czerniak występuje najczęściej w grupie młodych kobiet. Ryzyko zachorowania wzrasta w związku z korzystaniem z solarium. Określono, że już kilka wizyt w solarium przed 30 rokiem życia wpływa na wzrost ryzyka zachorowania na czerniaka o 75%. Wyniki badania (badanie obejmowało dwukrotne zebranie opinii dotyczących korzystania z solarium przed i po przeprowadzeniu kampanii edukacyjnej; kampanię prowadzono latem 2017 r.) przeprowadzonego przez Fundację Medicover w grupie młodzieży w wieku 13-18 lat i ich rodziców na zlecenie Ministerstwa Zdrowia wskazują, że ponad 60% osób dorosłych oraz ponad 30% nastolatków przyznaje się do korzystania z usług solarium. Ponadto, 12% osób dorosłych oraz 6% nastolatków deklaruje częste korzystanie z solarium (co najmniej 2 razy w tygodniu). Mimo zdobytej wiedzy na temat szkodliwości korzystania z solarium uczestnicy badania nie zmienili swoich postaw. Wśród przyczyn wymieniali m.in.: chęć posiadania ładnej opalenizny lub poprawę nastroju.

W świetle dostępnych dowodów naukowych środowiska eksperckie od dawna wskazywały na konieczność uregulowania zasad korzystania z solariów. Projekt ustawy prezydenckiej jest pokłosiem tych głosów.

„Solarium odpowiada za mniej więcej 1/3 czerniaków i innych nowotworów skóry, które rozwijają się w młodym wieku” - mówi Prof. Piotr Rutkowski z Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie – „Nie ma bezpiecznej dawki solarium. Można pójść raz i to może spowodować nieodwracalne zmiany”. Ekspert jest przekonany, że wprowadzenie tej ustawy przyczyni się do spadku zapadalności na nowotwory skóry w Polsce.

Obok zakazu korzystania z solariów dla osób poniżej 18 r.ż. ustawa wprowadza również zakaz reklamowania tych usług m.in. w telewizji, radiu, prasie, na plakatach, w miejscach użyteczności publicznej oraz w środkach usług informatycznych. Ponadto, w każdym solarium w widocznym miejscu powinna zostać zamieszczona informacja o treści „Zakaz udostępniania solarium osobom, które nie ukończyły 18. roku życia (art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2017 r. o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium)”, jak i również informacja o zagrożeniach związanych z korzystaniem z solariów. Za nieprzestrzeganie nowych przepisów na usługodawcę może zostać nałożona kara pieniężna w wysokości od 1 000 zł do 50 000 zł.

Biorąc pod uwagę negatywne konsekwencje związane z ekspozycją na promieniowanie UV – zarówno naturalne i sztuczne – jak i również powszechność korzystania z solariów, w tym przede wszystkim przez osoby młode, wprowadzenie ustawy wydaje się być bardzo dobrym krokiem w kierunku ograniczenia zapadalności na nowotwory skóry w Polsce.

Źródła:

• Ustawa z dnia 15 września 2017 r. o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium. Dz.U. 2017 poz. 2111.

• http://onkologia.org.pl/nowotwory-zlosliwe-skory/

• http://www.mz.gov.pl/aktualnosci/solarium-wciaz-kusi-mimo-zagrozenia-dla-zdrowia/

• http://www.wolffsystem.info/historia/?lang=pl