Czy „polski koń trojański” pokona komórki nowotworowe?

Nowotwory są jedną z wiodących przyczyn zachorowalności i umieralności na świecie, w tym również i w Polsce. Z najnowszego opracowania Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP-PZH), pt. „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania” wynika, że nowotwory złośliwe stanowią drugą pod względem częstości przyczynę zgonów w Polsce. Nowotwory złośliwe odpowiadały za 25,8% wszystkich zgonów w 2016 r. Największe zagrożenie dla życia kobiet i mężczyzn stanowią rak tchawicy, rak oskrzela oraz rak płuca. Eksperci wskazują, że pomimo systematycznej poprawy przeżyć osób chorych na nowotwory złośliwe, wskaźniki umieralności są nadal wyższe w porównaniu do przeciętnej umieralności obserwowanej w innych krajach Unii Europejskiej.

Czy sytuacja dotycząca umieralności z powodu nowotworów złośliwych zmieni się dzięki odkryciu polskich naukowców?

Zespół naukowców z Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk (PAN) oraz ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) wytworzyli innowacyjne nanocząstki do walki z komórkami nowotworowymi. Nanocząstki są cząstkami, które przynajmniej w jednym wymiarze zawierają się w przedziale 1-100 nm. Autorzy badania porównali swoje odkrycie do konia trojańskiego. Dlaczego? Nanocząstki są rozpoznawane przez komórki zdrowe, z których są następnie usuwane po ok. 24 godzinach po podaniu. Nanocząstki są natomiast zatrzymywane w komórkach nowotworowych. W ten sposób będzie można prowadzić terapię celowaną wyłącznie w komórki nowotworowe, w tym zarówno komórki nowotworowe rozproszone po całym organizmie lub zlokalizowane w miejscach uniemożliwiających chirurgiczne usunięcie nowotworu, np. w mózgu. Tym samym zdrowe komórki nie będą niszczone przez leki przeciwnowotworowe.

„Komórki nowotworu gwałtownie się mnożą i rosną, a przez to ich błony komórkowe bywają mniej szczelne niż błony zdrowych komórek. A w dodatku w komórkach tych brakuje pewnych mechanizmów `oczyszczania`, czyli usuwania ciał obcych. Dlatego nasze cząstki są w stanie wnikać do komórek nowotworu i tam już pozostawać" - powiedział Prof. Marek Godlewski z Instytutu Fizyki PAN.

W nanocząstkach można umieścić związki (znaczniki magnetyczne, znaczniki fluorescencyjne, lek), które umożliwią zdemaskowanie komórek nowotworowych lub ich zniszczenie od środka. Nanocząstki stworzono w oparciu o związki biokompatybilne, tj. tlenek cynku i tlenek cyrkonu, które są całkowicie bezpieczne dla organizmu ludzkiego. Skuteczność nanocząstek potwierdzono w testach toksykologicznych in vitro i in vivo. Przeprowadzono również badania w klinice weterynaryjnej.

„Przeprowadzono badania szczurka, ‘pacjenta’ kliniki. Szczurek źle się czuł, ale nie było wiadomo, co mu dolega. Podaliśmy mu do wypicia zawiesinę z naszymi nanocząstkami zawierającymi cząstki magnetyczne. Dzień później wykonaliśmy badanie w rezonansie magnetycznym i zauważyliśmy silny sygnał pochodzący od tych nanocząstek w węzłach chłonnych. Dzięki temu mogliśmy wskazać, że tam zlokalizowany jest nowotwór. Zwierzę zoperowano, a szczurek odzyskał wigor i wyzdrowiał" – dodał Prof. Marek Godlewski.

Naukowcy podkreślają, że nanocząstek nie można jeszcze zastosować w badaniach na ludziach. Przed badaczami stoi jeszcze wiele wyzwań, w tym m.in. wiele lat kosztownych badań. Naukowcy poszukują inwestorów do finansowania kolejnych etapów badania.

Trzymamy kciuki za powodzenie tych badań!

Źródła:

• https://www.mp.pl/onkologia/aktualnosci/203774,polski-pomysl-na-wprowadzenie-do-nowotworu-konia-trojanskiego