Chińscy naukowcy sklonowali makaki

Mowa o dwóch małpkach, które przyszły na świat kolejno 8 i 6 tygodni temu. Są zdrowe i rozwijają się prawidłowo, jednak na ten moment naukowcy nie wiedzą jeszcze, w jaki sposób klonowanie ostatecznie oddziaływać będzie na stan zdrowia zwierząt czy długość ich życia. Powodzenie tego eksperymentu pozwoliło naukowcom poczynić dalsze plany dotyczące klonowania. Jeśli uda się je zrealizować, badania nad ludzkimi chorobami już niebawem mogą wejść w zupełnie nową fazę.

Przełomowe osiągnięcie pomoże w badaniach nad licznymi chorobami

Makaki przyszły na świat w laboratorium w Szanghaju. Starsza małpka nosi imię Zhong Zhong, z kolei młodsza, sklonowana nazwana została Hua Hua. Ciekawostką jest fakt, że do sklonowania małpek wykorzystano tę samą metodę, którą ponad 20 lat wcześniej użyto do sklonowania słynnej szkockiej owieczki Dolly, będącej pierwszym zwierzęciem sklonowanym z komórek somatycznych dorosłego osobnika metodą transferu jąder komórkowych. Po sukcesie z 1996 r. naukowcy kontynuowali swoje eksperymenty.

Przy użyciu tej samej metody w kolejnych latach sklonowano wiele innych ssaków, takich jak krowy, świnie, psy, koty, myszy czy szczury. Od momentu udanego klonowania owieczki Dolly największą ambicją pozostawało jednak sklonowanie zwierzęcia, które jest genetycznie najbardziej zbliżone do człowieka. Próby sklonowania małpy podjęto wkrótce po udanym eksperymencie z owcą Dolly, przez co już w 1999 roku na świat przyszła Tetra. Tym razem zastosowano jednak bardzo prostą metodę, która tak naprawdę nie spowodowała sklonowania, a jedynie bliźniaczy poród.

Eksperyment chińskich naukowców z założenia ma służyć przede wszystkim badaniom nad ludzkimi chorobami. Prawdopodobnie już na tym etapie, idąc w ślad za sukcesem z makakami, naukowcy byliby w stanie sklonować człowieka. Takiego zdania jest przynajmniej Xu Xiaochun, szef wykonawczy BoyaLife Group, największej na świecie fabryki klonów. Uczony twierdzi, że technologia klonowania ludzi jest już znana naukowcom, jednak nikt nie odważył się jeszcze jej wykorzystać, obawiając się reakcji opinii publicznej i konsekwencji prawnych. Globalne prawo zabrania przeprowadzania tego typu eksperymentów na ludziach. W najbliższym czasie w planach jest natomiast sklonowanie większej ilości małp, również innych gatunków. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, sklonowane osobniki na dalszych etapach będą wykorzystywane do badań nad chorobami o podłożu genetycznym, na przykład nowotworów. To właśnie na nich testowana będzie także skuteczność niektórych leków, jeszcze przez badaniami klinicznymi z udziałem ludzi. Klonowanie ma również przedłużyć istnienie niektórych gatunków małp będących na skraju wyginięcia.

Metoda, przy pomocy której sklonowano makaki polega na usunięciu jądra z komórki jajowej i zastąpieniu go jądrem komórki pobranej od drugiego osobnika. Następnie przy pomocy impulsu elektrycznego wywołuje się u komórki taki sam efekt, jak gdyby została ona naturalnie zapłodniona. Po pewnym czasie powstały w ten sposób zarodek wszczepiony zostaje innemu zwierzęciu, w którym rozwija się do momentu porodu. W sumie Chińczycy podjęli dotychczas 79 prób klonowania makaków. Wszystkie te próby zakończyły się jednak niepowodzeniem. W kilku przypadkach udało się wykształcić płód, jednak za każdym razem przeżywał on najwyżej kilka dni. Największym problemem, z jakim zmagali się naukowcy było zagnieżdżenie zarodka w śluzówce macicy wybranego zwierzęcia. Eksperyment z makakami zaowocował sukcesem, jednak na ten moment naukowcom nie udało się jeszcze rozwiązać wszystkich problemów związanych z przeprowadzaniem tego zabiegu. Technika ta cały czas pozostaje stosunkowo mało skuteczna. Przy okazji ostatniego sukcesu naukowcy poczynili jednak jeszcze jeden istotny postęp – odkryli, że skuteczność stosowania tej metody wzrasta, gdy zamiast z komórek dorosłego zwierzęcia, przenoszone są jądra pobrane z komórek płodowych.