Anemia - przyczyny, objawy, metody leczenia niedokrwistości

Anemia to inaczej niedokrwistość, czyli niedobór czerwonych krwinek (erytrocytów) lub ich słaba jakość. Do najczęstszych objawów występowania choroby zalicza się ogólne osłabienie organizmu, permanentne uczucie zmęczenia (nawet po przebudzeniu lub dłuższym odpoczynku), zawroty głowy, blada skóra, spojówki oraz błony śluzowe, przesuszona skóra, suche, łamliwe i wypadające włosy, łamliwe, rozdwajające się paznokcie, częste kołatanie serca, opuchnięte dłonie lub stopy, miejscowe bóle, zadyszka przy wykonywaniu podstawowych czynności, obniżony nastrój, problemy z pamięcią lub koncentracją.

Wiele z wyżej wymienionych objawów bardzo często towarzyszy również innym schorzeniom, jak i zwykłemu przemęczeniu organizmu, dlatego zdiagnozowanie anemii bez podstawowych badań jest stosunkowo trudne. W przypadku podejrzenia choroby bardzo ważna jest natomiast szybka diagnoza - nieleczona anemia może być groźna dla serca oraz mózgu. Główną funkcją białek zawartych w erytrocytach jest bowiem transportowanie tlenu, z kolei zbyt mała jego ilość dostarczana do mózgu lub serca może skutkować nieodwracalnymi szkodami w organizmie. Anemia w znacznym stopniu osłabia również układ odpornościowy.

W przypadku anemii, ze względu na jej przyczynę, wymienić można kilka podtypów choroby. Są to: anemia megaloblastyczna (spowodowana niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego), anemia z niedoboru żelaza, sferocytoza, anemia aplastyczna, talasemia, niedobór enzymów szlaku glikolizy, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa (anemia sierpowata), niedokrwistość hemolityczna autoimmunologiczna, niedokrwistość hemolityczna wywołana konfliktem serologicznym (w przypadku przetoczenia złej grupy krwi). Zarówno objawy, jak i metody leczenie choroby mogą różnić się nie to w zależności od podtypu choroby, a tym samym przyczyny powstania anemii. Znalezienie źródła choroby jest zatem niezbędne do ustalenia przebiegu terapii.

Najczęściej występującym elementem leczenia niedokrwistości jest uzupełnienie u chorego niedoborów: żelaza, kwasu foliowego lub witaminy B12. W przypadkach zaawansowanej choroby niezbędne może okazać się przetoczenie choremu koncentratu erytrocytów pod okiem lekarza. Czasem może dojść nawet do usunięcia śledziony lub przeszczepu szpiku. W wielu przypadkach chorobę udaje się jednak zatrzymać w stosunkowo wczesnych stadiach. Aby zapobiec jej nawrotom, bardzo ważne jest systematyczne stosowanie się do zaleceń lekarza.

Z punktu widzenia pacjenta, poza leczeniem farmakologicznym bądź suplementacją istotne jest również wprowadzenie diety bogatej w żelazo. Żelazo w najlepiej przyswajalnej postaci znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego, szczególnie w mięsie. Osoby będące na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej, u których istnieje podejrzenie anemii, powinny postawić na suplementację pod okiem lekarza. Żelazo znajdujące się w produktach pochodzenia roślinnego jest bardzo słabo przyswajane przez organizm. Najwięcej znajdziemy go jednak w roślinach strączkowych, orzechach czy produktach pełnoziarnistych. Warto mieć na uwadze fakt, iż przyswajanie żelaza znacząco zwiększa witamina C - produkty bogate w żelazo warto zatem łączyć z tymi zawierającymi ją w większych ilościach.