Achalazja

Jest to choroba charakteryzująca się upośledzeniem pracy jednego ze zwieraczy przełyku, a mówiąc konkretniej – dolnego. Wraz z tym upośledzeniem, występuje podwyższone ciśnienie spoczynkowe, a także brak prawidłowej pracy pozostałych części przełyku. Wspomniane nieprawidłowości stają się przyczyną, przez którą pokarm nie przesuwa się dalej w kierunku żołądka, a co za tym idzie, za długo znajduje się w samym przełyku.

Objawy towarzyszące

Objawami pojawiającymi się podczas achalazji przełyku są, przede wszystkim, trudności w przełykaniu. Zaczyna się od problemów z przełykaniem stałego pożywienia, jednak z czasem komplikuje się również picie. Pozostawaniu pokarmu w przełyku często towarzyszy refluks, a więc wracanie pokarmu do jamy ustnej, które może stać się z czasem przyczyną zachłystowego zapalenia płuc. Innymi objawami są pojawiający się i nawracający ból w klatce piersiowej, zgaga, uciążliwy kaszel. Niepołknięte pożywienie, a także przemieszczające się w kierunku przeciwnym do połykania, może stać się przyczyną krztuszenia się chorego. Przy dalszym rozwoju nieprawidłowości może dojść do zapalenia błony śluzowej przełyku, krwawienia, a także uchyłku dalszej części przełyku – workowatego uwypuklenia jednej ze ścian. Achalazja, po upływie kilkudziesięciu lat, zwiększa również ryzyko powstawania raka przełyku nawet o 3%.

Rozpoznanie

Achalazję można rozpoznać przy zwykłym prześwietleniu przełyku z kontrastem. Następnie zaleca się wykonanie badania endoskopowego, które pozwoli wykluczyć inne przyczyny zwężenia, do najpoważniejszych z nich należy rak przełyku. Aby potwierdzić rozpoznanie achalazji przełyku wykonuje się badanie manometryczne tej części układu pokarmowego. Manometria ujawnia wszystkie z wymienionych wcześniej objawów, a więc brak perystaltyki przełyku, upośledzony rozkurcz, a także zwiększone ciśnienie.

Leczenie

Do kluczowych zaleceń podczas leczenia achalazji, jest zdecydowane ograniczenie pożywienia, które może być trudne do przełykania. Często lekarz zleca nawet, aby odżywiać się rozdrobnionym jedzeniem lub przyjmować je jedynie w formie papki. Przy tej chorobie, ważnym jest, żeby starać się unikać niepotrzebnych stresów i sytuacji, które mogą wywoływać jakieś napięcie emocjonalne, gdyż właśnie takie stany wspomagają negatywne kurczenie się wpustu przełyku. Praktycznym sposobem na uniknięcie niebezpiecznych sytuacji podczas snu, będzie układanie głowy wyżej niż dotychczas, np. poprzez dołożenie drugiej poduszki. W ten sposób choremu uda się zapobiec zachłyśnięciu.

W proces leczenia często trzeba włączyć odpowiednie środki farmakologiczne, jednak najbardziej popularnymi sposobami na uporanie się z uciążliwym zwężeniem, są zabiegi endoskopowe lub operacyjne. Pierwsze rozwiązanie stosuje się na dwa sposoby:

mechaniczne rozszerzenie przełyku – jego skuteczność, przy odpowiedniej częstotliwości, ocenia się na blisko 80%, jednak może skutkować pęknięciem ściany przełyku, krwawieniem z górnego odcinka przewodu pokarmowego, zapaleniem przełyku czy, wymienianym już, zachłystowym zapaleniem płuc,

wstrzykiwanie toksyny botulinowej – metoda ta zmniejsza niepożądany skurcz, stosuje się ją, gdy inne metody są nieskuteczne lub istnieją wobec nich poważne przeciwwskazania – skuteczność przy powtarzanych zabiegach to ok. 50%.

Operacyjne rozwiązanie to nacięcie mięśni przełyku, które jest wybierane, gdy endoskopowe metody nie mogą zostać zastosowane. Innymi wskazaniami jest wiek pacjenta poniżej 30 roku życia, a także perspektywa wielokrotnego mechanicznego poszerzania przełyku. Metoda ta cechuje się podobną skutecznością, co pierwsze rozwiązanie endoskopowe, a więc wynosi średnio 80%. W skrajnych przypadkach, gdy poszerzenie przełyku musiałoby być bardzo duże, jedynym rozwiązaniem może okazać się wycięcie całego przełyku.